In het kort.
We hebben zonlicht nodig, maar een te hoge zonblootstelling kan schadelijke gevolgen hebben, zoals huidverbranding, huidveroudering en huidkanker. Zonnebrandproducten, zoals zonnebrandcrème, zorgen ervoor dat ultraviolette (UV) straling van de zon je huid minder doordringt en daardoor minder beschadigt. Het is dus belangrijk om je huid goed in te smeren met een zonnebrandproduct als je in de lente en zomer overdag naar buiten gaat. Bij zijn zonnebrandproducten .
Wat zit er in zonnebrandcrème?.
In zonnebrandproducten zitten UV-filters. UV-filters vormen een dun laagje over je huid en beschermen je huid tegen verbranding door UV-straling van de zon of zonnebanken. Ook verkleinen UV-filters in zonnebrandproducten de kans op huidkanker en snelle veroudering van je huid. UV-filters houden UV-straling tegen door deze op te nemen of te weerkaatsen.
Sommige UV-filters, zoals titaniumdioxide en zinkoxide, maken je huid een beetje wit bij het insmeren. Het is mogelijk de deeltjes waaruit deze stoffen bestaan zo klein te maken dat ze geen witte kleur meer hebben. Omdat ze in dat geval kleiner zijn dan 100 nanometer wordt de term ‘[nano]’ toegevoegd. Als er titaniumdioxide [nano] of zinkoxide [nano] in het zonnebrandproduct zit, wordt je huid niet wit bij het insmeren.
Voorbeelden van andere UV-filters zijn avobenzon en Tinosorb S.
Andere stoffen die in zonnebrandproducten voorkomen zijn , , , , en .
Ingrediënten
- Hoe vaak zit het er in?
- Veilig te gebruiken?
Hydraterende stof.
-
Hoe vaak zit het er in?
Soms
Geurstof.
-
Hoe vaak zit het er in?
Zelden
Geurstof.
-
Hoe vaak zit het er in?
Soms
UV-filter.
-
Hoe vaak zit het er in?
Soms
UV-filter.
-
Hoe vaak zit het er in?
Vaak
Zijn chemische stoffen in zonnebrandcrème veilig?.
Bij normaal gebruik zijn zonnebrandproducten veilig. Dit geldt ook voor zonnebrandproducten speciaal voor kinderen. Sommige mensen kunnen wel een allergische reactie krijgen na het gebruik van zonnebrandproducten, bijvoorbeeld als je gevoelig bent voor .
Bij sprays moet je opletten dat je de spray niet inademt. Hele kleine druppeltjes, die uit de sprays vrijkomen, kunnen in je longen terechtkomen. Spray daarom nooit richting je gezicht. Spray eerst op je handen en smeer daarna met je handen je hals en gezicht in.
Wetenschappers zijn het er nog niet over eens hoe risicovol het inademen van is. Daarom mag er in sprays geen titaniumdioxide [nano] zitten. Er is geen voor het op de huid smeren van titaniumdioxide [nano], want titaniumdioxide [nano] kan niet via de huid in het lichaam terechtkomen.
Tips.
Bescherming tegen de zon
Om een te hoge blootstelling aan UV-straling te voorkomen, is het beste advies om vanaf zonkracht 5 tussen 12.00 en 15.00 uur zoveel mogelijk uit de zon te blijven, je huid te bedekken met (UV-beschermende) kleding en een pet of hoed met een brede rand en een zonnebril met UV-filter te dragen.
Zelfs als je een zonnebrandproduct gebruikt, brengt te veel blootstelling aan de zon gezondheidsrisico’s met zich mee. Houd baby’s en kinderen zoveel mogelijk uit de directe zon.
Aanwijzingen voor gebruik
Een zonnebrandproduct werkt pas goed als je het op de juiste manier aanbrengt. Lees op het etiket hoe je zonnebrandproducten het beste gebruikt en hoelang je ermee in de zon kan zijn.
Smeer de onbedekte huid regelmatig en ruim in met een zonnebrandproduct met minstens factor 30 met een UV-A filter (zie ook het kopje ‘Wat is het verschil tussen UV-A en UV-B straling?’). Ook als je in de schaduw zit. Herhaal dit elke twee uur en nadat je gezwommen of veel gezweet hebt. Let op dat je het gelijkmatig verdeelt en het hele huidoppervlak bedekt. Gebruik voor baby’s en kinderen een zonnebrandproduct met factor 50 met een UV-A filter.
Allergisch
Sommige mensen kunnen een allergische reactie krijgen na het gebruik van zonnebrandproducten, bijvoorbeeld als je gevoelig bent voor parfum. Je kan dit testen door zonnebrandproducten eerst uit te proberen op de binnenkant van je pols.
Online kopen
Let op als je zonnebrandproducten online bestelt:
Koop je een product bij een Nederlandse webwinkel of webwinkel in het buitenland? Het is altijd goed om op te letten en na te gaan bij wie je iets koopt.
Let extra op bij webwinkels die werken met dropshipping: je bestelt dan een product bij een Nederlandse webwinkel, de webwinkel plaatst daarna dezelfde bestelling bij een leverancier in een ander EU-land of daarbuiten. Deze leverancier stuurt het product dan naar je op. Hierdoor kan de webwinkel niet de kwaliteit van het product controleren. Lees meer over dropshipping op de pagina Wet- en regelgeving.
Koop je zelf een product bij een webwinkel van buiten de Europese Unie? Beoordeel het product dan kritisch voordat je het koopt.
Alternatieven.
Zonnebrandproducten kunnen de huid niet volledig beschermen tegen de zon. Daarom is het goed om zonnebrandproducten altijd te combineren met andere beschermende maatregelen om de kans op huidkanker te verminderen. Denk bijvoorbeeld aan het opzoeken van de schaduw en uit de zon blijven tussen 12.00 en 15.00 uur. Als dit niet mogelijk is, helpt het ook om (UV-beschermende) kleding, een pet of hoed en een zonnebril te dragen.
Binnen blijven (en dan niet achter glas) geeft volledige bescherming tegen de zon. Toch is ook de gehele dag binnen zitten weer niet goed: buiten krijg je lichaamsbeweging, het licht en de warmte van de zon maken dat we ons goed voelen en in de zon maakt je huid vitamine D aan. Vitamine D is goed voor sterke botten en het verminderen van bepaalde huidziekten, zoals psoriasis.
Er zijn ook persoonlijke verzorgingsproducten met een UV-filter die geen echt zonnebrandproduct zijn, zoals dagcrèmes of make-up met een Sun Protection Factor (SPF). Doordat je deze producten minder vaak en kleinere hoeveelheid aanbrengt, beschermen ze in de praktijk meestal beperkt tegen UV-straling. Dit betekent dat ze geen goed alternatief zijn voor een zonnebrandproduct.
Verschijningsvormen.
Verschillende soorten zonnebrandproducten
Naast zonnebrandcrème bestaan er nog andere vormen van zonnebrandproducten, zoals een olie, gel, stick of spray. Sprays zijn meestal spuitbussen waar onder druk een nevel uitkomt. Dat is iets anders dan een verpakking met een pompje waarmee je wat crème omhoog pompt. Er zijn producten speciaal voor de zomer- en de winterzon. Door de kou in de winter, zijn de producten voor de winterzon op vetbasis om te voorkomen dat ze bevriezen en de huid uitdrogen.
Ook bestaan er zonnebrandproducten met kleurstoffen. Wanneer de kleur niet meer te zien is, zou het product goed uitgesmeerd zijn.
De Sun Protection Factor (SPF)
Zonnebrandproducten kunnen een verschillende Sun Protection Factor (SPF) hebben. De SPF wordt ook wel de beschermingsfactor genoemd. Hoe hoger de factor, hoe sterker de bescherming.
Het klopt niet dat SPF 20 betekent dat iemand die een zonnebrandproduct met SPF 20 gebruikt twintig keer langer in de zon kan zitten zonder te verbranden dan iemand die geen zonnebrandproduct gebruikt. Dit komt doordat in de SPF-testen het zonnebrandproduct vier keer dikker wordt opgesmeerd dan in de praktijk. Het hangt van je huidtype af hoe lang je veilig in de zon kunt zitten zonder het gebruik van een zonnebrandproduct.
Informatie op het etiket.
Keurmerken
Er zijn geen keurmerken of certificeringen speciaal voor zonnebrandproducten.
Beweringen en waarschuwingen
Beweringen
Op verpakkingen van zonnebrandproducten staat vaak ‘dermatologisch getest’. Dit houdt in dat het product getest is op de huid van vrijwillige proefpersonen. Dat een product dermatologisch is getest betekent niet dat het product bij jou geen allergische reactie kan veroorzaken. Test bij een gevoelige huid daarom zonnebrandproducten altijd eerst op je pols.
Op verpakkingen van zonnebrandproducten staat soms ook: het middel 'bevat ' of ‘100% minerale of natuurlijke filters’, of is vrij van 'parfum', ‘octocryleen’, of 'kleurstoffen'. Of het middel is 'water resistant', ‘ocean friendly’, 'hypoallergeen' of zonder 'parabenen', 'chemische filters', ‘microplastics’ of 'nanodeeltjes'. Dit zijn beweringen die producenten zelf op de verpakking mogen zetten. Wil je weten of een stof wel of niet in een product zit, lees dan het etiket.
Waarschuwingen
Op het etiket van zonnebrandproducten staan manieren om je zoveel mogelijk tegen de UV-straling van de zon te beschermen:
Vermijd felle middagzon
Draag beschermende kleding
Blijf niet te lang in de zon, ook al gebruik je een zonnebrandproduct; overmatige blootstelling aan de zon is een ernstig gezondheidsrisico.
Ook kan je er de volgende waarschuwingen tegenkomen:
Zonneproductproducten kunnen textiel en andere materialen blijvend verkleuren
Bewaren en weggooien
Lege verpakkingen van zonnebrandproducten gooi je weg bij het restafval. Is de verpakking van plastic? Dan kan dit ook bij het plastic afval, als je gemeente dat apart inzamelt. Meer informatie over het weggooien van producten vind je op de website van Milieu Centraal.
Bewaar een zonnebrandproduct zoveel mogelijk goed afgesloten op een droge en koele plek, dus niet in de volle zon of warmte. Als je het product op deze manier bewaart, dan kan het meestal in een gesloten verpakking wel twee jaar mee. Na openen kun je het zonnebrandproduct nog 12 maanden bewaren. De beschermingsfactor (SPF) gaat langzaam achteruit na opening van het product, maar niet heel snel.
Op het etiket van een zonnebrandproduct kan je onderstaand symbool tegenkomen:
-
Dit symbool, een geopend potje gevolgd door een getal en de letter M, staat voor het aantal maanden dat het product na opening houdbaar is.
Meer informatie.
Hoe veilig zijn zonnebrandproducten speciaal voor kinderen?
Een kinderhuid is dunner en gevoeliger dan de huid van een volwassene. Verzorgingsproducten voor kinderen onder de 3 jaar worden dan ook extra op de veiligheid van de ingrediënten beoordeeld. Dit is vastgelegd in de Europese Cosmeticaverordening (1223/2009/EG). Voldoet een zonnebrandproduct niet aan deze wetgeving, dan mag deze niet worden verkocht. Je kan dus ervan uitgaan dat de speciale zonnebrandproducten voor kinderen die in Nederland (en elk ander Europees land) te koop zijn, veilig zijn.
Bescherm kinderen tegen UV-straling
De huid van kleine kinderen is gevoeliger dan die van volwassenen en moet daarom goed beschermd worden tegen de schadelijk effecten van UV-straling. Gebruik een (kinder)zonnebrandproduct met een SPF van 50 met UV-A filter. Smeer regelmatig opnieuw in, vooral na het zwemmen. Houd je kind tussen 12.00 en 15.00 uur uit de zon en zoek de schaduw op. Baby’s en dreumesen moet je helemaal uit het directe zonlicht houden. Naast het insmeren met een zonnebrandproduct met een hoge factor kan je je baby extra beschermen met UV-beschermende kleding, een petje of hoedje en een zonnebril.
Wat is het verschil tussen UV-A en UV-B straling?
De zon produceert UV-A stralen en UV-B stralen. UV-A stralen verouderen je huid en ze maken aan. UV-B stralen beschadigen je DNA. Als je te veel UV-B straling op je huid krijgt, kan je verbranden. UV-B straling maakt ook vitamine D aan.
In zonnebrandproducten zitten UV-filters die de huid beschermen tegen zowel UV-A als UV-B straling. Alle zonnebrandproducten beschermen tegen UV-B straling. Als een zonnebrandproduct ook beschermt tegen UV-A straling, staat er naast een UVB symbool ook een UVA symbool op de verpakking. Het cirkelvormige UVA symbool betekent dat de bescherming tegen UV-A straling ten minste een derde van de bescherming tegen UV-B straling is. De SPF geeft de mate van UV-B bescherming aan. Zie de pagina UV-filters voor meer informatie over welke UV-filters beschermen tegen UV-A straling en welke tegen UV-B straling.
Word ik nog wel bruin als ik zonnebrandproducten gebruik?
Jazeker! Zonnebrandproducten zorgen er alleen voor dat je huid minder snel verbrandt. Hoe hoger de beschermingsfactor, hoe minder snel dit gaat. Gebruik altijd minstens factor 30. Kies voor kinderen minimaal SPF 50. Zorg er voor dat het zonnebrandproduct ook een UV-A filter heeft. Je kunt verantwoord bruin worden door een zonnebrandproduct te gebruiken als je naar buiten gaat, het zonnen langzaam op te bouwen en niet te lang in de zon te zitten. Lees hier andere vaak gestelde vragen over de zon en zonnebrandproducten.
Wat zegt de wet over zonnebrandproducten?
De veiligheidseisen van zonnebrandproducten zijn binnen de Europese Unie (EU) vastgelegd in de Europese Cosmeticaverordening (1223/2009/EG). Dit houdt in dat producenten en importeurs verplicht zijn om ervoor te zorgen dat de producten veilig zijn bij normaal gebruik. Specifiek is in de verordening vastgelegd welke UV-filters producenten mogen gebruiken en ook mogen deze UV-filters niet boven bepaalde grenswaarden uitkomen. Voldoet een zonnebrandproduct niet aan deze wetgeving, dan mag het niet in de EU worden verkocht. Daarnaast moeten zonnebrandproducten ook voldoen aan de Warenwet. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) houdt toezicht op naleving van de wettelijke eisen door producenten en importeurs.
Zonnebrandproducten en het milieu
Onderzoek laat steeds vaker laat zien dat chemische stoffen in zonnebrandproducten schadelijk kunnen zijn voor het milieu. Zo kunnen bepaalde UV-filters in zonnebrandproducten koraalecosystemen aantasten. Op de website van Milieu Centraal kan je daar meer over lezen.
Hormoonverstorende stoffen in zonnebrand
Sommige ingrediënten in zonnebrandcrèmes worden onderzocht op mogelijke hormoonverstorende effecten. Dit geldt vooral voor bepaalde UV-filters, zoals homosalaat, octocryleen en oxybenzone. Deze UV-filters laten in dierstudies of laboratoriumonderzoek effecten op het hormonale systeem zien. In Europa beoordeelt een onafhankelijk, wetenschappelijk comité dat de Europese Unie adviseert over de veiligheid van stoffen in persoonlijke verzorgingsproducten (SCCS) regelmatig de veiligheid van deze UV-filters. In persoonlijke verzorgingsproducten mogen ze niet boven bepaalde grenswaarden uitkomen. De stoffen, waarvan wetenschappers denken dat het risico te groot is, mogen producenten niet meer gebruiken. Homosalaat, octocryleen en oxybenzone komen steeds minder vaak voor in zonnebrandproducten.
