Tandpasta

Verschijningsvormen

Er zijn veel verschillende soorten tandpasta’s. Denk aan peutertandpasta, whitening tandpasta, tandpasta voor gevoelige tanden, tandpasta tegen tandsteen of tandpasta tegen tandvleesproblemen. Deze verschillende tandpasta’s bevatten ongeveer dezelfde chemische stoffen. Bijna alle tandpasta’s zitten in een tube.

Wat moet je weten

Fluoride in tandpasta

De meeste tandpasta’s bevatten fluoride. Fluoride versterkt het tandglazuur en beschermt je tanden tegen het ontstaan van cariës, ofwel gaatjes. Het fluoridegehalte van een tandpasta staat altijd vermeld op de verpakking. Een normale tandpasta voor volwassenen bevat ongeveer 1500 ppm Ppm staat voor parts per million. Het is een maat voor de concentratie van een chemische stof in een product. Een concentratie van 1 ppm betekent dat 1 miljoenste deel uit de stof bestaat. 10.000 ppm komt overeen met 1%. fluoride. Een peutertandpasta bevat minder fluoride, ongeveer 500 ppm. Dat is omdat jonge kinderen tandpasta vaak inslikken. Er zijn ook tandpasta’s met een extra hoog fluoridegehalte. Deze zijn alleen verkrijgbaar op advies van je tandarts.

Wat zit er nog meer in tandpasta?

In tandpasta zitten polijstmiddelen. Dit zijn stoffen die bacteriën en tandplak van je tanden schrobben. Ze worden soms ook wel schuurmiddelen genoemd. Een voorbeeld van een polijstmiddel in tandpasta is hydrated silica. Veel whitening tandpasta’s of tandpasta’s tegen rokersaanslag bevatten meer schuurmiddelen dan gewone tandpasta. 

Het schuim dat tijdens het poetsen ontstaat en dat voor een goede verdeling van de pasta in de mond zorgt, komt van wasactieve stoffen. Voorbeelden van schuimmiddel in tandpasta zijn natrium lauryl sulfate en cocamidopropyl betaïne. 

Tandpasta moet prettig ruiken en lekker smaken. In tandpasta zitten daarom geur- en smaakstoffen. Veel smaakstoffen zijn van zichzelf wat bitter, daarom bevatten veel tandpasta’s ook zoetstoffen zoals saccharine. 

Om tandpasta niet snel te laten uitdrogen en de juiste dikte te geven worden vochtvasthoudende stoffen (bijvoorbeeld glycerol, sorbitol, xylitol) en bindmiddelen (bijvoorbeeld xanthan gum,  carrageen, cellulose) toegevoegd. Voor de houdbaarheid van tandpasta zitten er conserveermiddelen in (bijvoorbeeld 2-fenoxyethanol, natriumbenzoaat en kaliumsorbaat). 

Tot slot, omdat het oog ook wat wil, krijgt tandpasta een aantrekkelijke kleur, of soms kleuren, die komen door de kleurstoffen. Kleurstoffen in persoonlijke verzorgingsproducten kun je herkennen aan CI gevolgd door een nummer. Elke kleur heeft een ander nummer.

Wat zegt de wet?

De veiligheidseisen voor tandpasta zijn binnen de Europese Unie vastgelegd in de Europese Cosmeticaverordening (1223/2009/EG). Deze wetgeving stelt eisen aan de chemische stoffen in tandpasta, zodat het niet schadelijk is voor je gezondheid. Volgens de cosmeticaverordening mag een tandpasta maximaal 1500 ppm fluoride bevatten. Als tandpasta fluoride bevat, moet op de verpakking staan hoeveel erin zit. Als er meer dan 1000 ppm fluoride in een tandpasta zit, moet op de verpakking worden vermeld dat het niet geschikt is voor kinderen, of moet de volgende tekst op de verpakking staan: “Gebruik voor kinderen van zes jaar of jonger niet meer tandpasta dan de grootte van een erwt. Zorg dat ze zo weinig mogelijk tandpasta inslikken. Raadpleeg een (tand)arts als uw kind fluoride in een andere vorm gebruikt”.

Daarnaast moet tandpasta voldoen aan de Warenwet. Producenten en importeurs moeten ervoor zorgen dat tandpasta die op de markt komt veilig Veilig betekent dat er geen schadelijke effecten op de gezondheid door het gebruik van producten (met daarin chemische stoffen) te verwachten zijn. De uitspraak over ‘veilig’ gaat uit van normaal gebruik door een gemiddelde Nederlander. is. De Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) houdt toezicht op de naleving van de wettelijke eisen door fabrikanten en importeurs.

Tips

Hoeveel tandpasta moet je gebruiken? Gebruik een bolletje tandpasta dat ongeveer even groot is als een erwt.

Kun je tandpasta inslikken? Het is niet erg als je een keer per ongeluk tandpasta inslikt, maar tandpasta is niet bedoeld om elke dag in te slikken. Kleine kinderen slikken tandpasta vaak wel in, daarom kun je voor hen het beste een peutertandpasta met een lager fluoridegehalte gebruiken. Als je kind 5 jaar is, kun je overstappen naar een tandpasta voor volwassenen of een kinder- of juniortandpasta. Op de verpakking staat voor welke leeftijd de tandpasta geschikt is.

Moet je je mond spoelen na het poetsen? Nee, dat is niet nodig. De restjes tandpasta zijn niet schadelijk voor je gezondheid en kunnen helpen gaatjes te voorkomen. Veel mensen vinden het fijn om hun mond te spoelen na het tandenpoetsen.

Let extra op als je online tandpasta bestelt:

1. Online producten kopen bij Nederlandse webwinkel: doorgaans veilig.
2. Online producten kopen bij webwinkel binnen de Europese Unie: doorgaans veilig.
3. Online producten kopen bij webwinkel buiten de Europese Unie: mogelijk onveilig.

Alternatieven

De meeste standaard tandpasta’s bevatten fluoride. Als je liever geen fluoride gebruikt, kun je kiezen voor een tandpasta zonder fluoride. Ook zijn er natuurlijke tandpasta’s en plantaardige tandpasta’s te koop. Je kunt ook je tanden poetsen zonder tandpasta. Daarmee verwijder je wel tandplak, maar het helpt niet om je tanden te beschermen tegen gaatjes.

Keurmerken en beweringen

Er zijn geen keurmerken of certificaten speciaal voor tandpasta. Op de verpakking vind je wel soms de volgende beweringen: 'Beschermt tegen gaatjes.' 'Beschermt de hele dag.' 'Vermindert de vorming van tandsteen.' 'Voor wittere tanden.' Dit zijn aanbevelingen die producenten zelf op de verpakking mogen zetten. Wil je weten of een chemische stof wel of niet in een tandpasta zit, check dan het etiket.

Op de website van Milieu Centraal is een keurmerkenwijzer te vinden. Hierin worden veel keurmerken op het gebied van duurzaamheid en milieu genoemd en uitgelegd.

Bewaren en weggooien

Een lege tube tandpasta kun je weggooien bij het plastic afval als dat apart wordt ingezameld. Anders kan het bij het restafval.