In het kort

In handzeep zitten oppervlakteactieve (wasactieve) stoffen om vuil van je handen te wassen. Ook zitten er bindmiddelen en in handzeep. Daarnaast voegen producenten vaak , kleurstoffen en aan handzeep toe. Handzeep is te gebruiken.

Wat zit er in handzeep?

In handzeep zitten veel verschillende stoffen met verschillende functies. Een aantal stoffen in handzeep zijn:

  • Oppervlakteactieve stoffen: Oppervlakteactieve (wasactieve) stoffen verwijderen vuil van je handen. Voorbeelden van zijn natrium laureth sulfaat of zeep. In handzeep zul je nooit zeep als ingrediënt op de verpakking zien staan. In plaats van zeep staat de INCI-naam van de olie waar de zeep van gemaakt is op de verpakking. Een voorbeeld hiervan is sodium cocoate (kokosolie). Zeep weekt vuil los en vormt schuim.

  • Hydraterende stoffen: Hydraterende stoffen kalmeren en hydrateren je huid. Een voorbeeld van een hydraterende stof is aloë vera.

  • Conserveermiddelen: Conserveermiddelen zorgen ervoor dat handzeep houdbaar blijft en er geen bacteriën en schimmels in kunnen groeien. Voorbeelden van conserveermiddelen zijn 2-fenoxyethanol en natriumbenzoaat.

  • Geurstoffen: Geurstoffen, zoals benzyl en , zorgen ervoor dat de handzeep lekker ruikt.

  • Kleurstoffen: Kleurstoffen geven handzeep kleur. Ze zorgen ervoor dat de handzeep er aantrekkelijk uitziet. Kleurstoffen kun je op het etiket vaak herkennen aan de letter CI gevolgd door een nummer.

  • Bindmiddelen: Bindmiddelen, zoals styreen-acrylaat, zitten in handzeep om te voorkomen dat de handzeep te vloeibaar wordt.

In desinfecterende handzeep zit een chemische stof, bijvoorbeeld chloorhexidinedigluconaat, die bacteriën doodt.

Is handzeep veilig?

Handzeep is veilig te gebruiken. De oppervlakteactieve stoffen in handzeep kunnen bij sommige mensen voor een gevoelige of geïrriteerde huid zorgen na het gebruik. Probeer dan een handzeep met andere oppervlakteactieve stoffen. Ook kunnen sommige mensen een allergische huidreactie krijgen na het gebruik van handzeep. Als je allergisch bent voor geurstoffen, kies dan voor een parfumvrije handzeep.

Ingrediënten

In deze ingrediëntenlijst zie je per stof of deze veilig is bij gebruik van dit product.

Tips

  • Droog na het handen wassen je handen goed met een schone handdoek of een blazer voor een goede hygiëne. Droog ook goed tussen je vingers. 

  • Was je handen het liefst met vloeibare zeep. Op een zeepblok blijven vaak bacteriën achter. Deze verspreiden zich dan weer bij het wassen van je handen.

Online kopen

Let op als je handzeep online bestelt:

  • Koop je een product bij een Nederlandse webwinkel of webwinkel in het buitenland? Het is altijd goed om op te letten en na te gaan bij wie je iets koopt.

  • Let extra op bij webwinkels die werken met dropshipping: je bestelt dan een product bij een Nederlandse webwinkel, de webwinkel plaatst daarna dezelfde bestelling bij een leverancier in een ander EU-land of daarbuiten. Deze leverancier stuurt het product dan naar je op. Hierdoor kan de webwinkel niet de kwaliteit van het product controleren. Lees meer over dropshipping op de pagina Wet- en regelgeving.

  • Koop je zelf een product bij een webwinkel buiten de Europese Unie? Beoordeel het product dan kritisch voordat je het koopt.

Alternatieven

Met handgel kun je je handen schoonmaken of desinfecteren zonder water en zeep.

Verschijningsvormen

Verschillende soorten handzeep

Handzeep bestaat in vloeibare en vaste vorm, in veel verschillende kleuren en geuren. Vloeibare zeep zit vaak in een fles met handpompje. Je kunt je handen het beste je met vloeibare zeep wassen. Op een zeepblok blijven vaak nog bacteriën achter. Deze bacteriën kunnen zich dan weer verspreiden. Naast gewone handzeep bestaat er ook desinfecterende handzeep.

Informatie op het etiket

Keurmerken

Er zijn geen keurmerken of certificeringen speciaal voor handzeep.

Beweringen en waarschuwingen

Op het etiket van handzeep kun je de volgende beweringen tegenkomen:

  • Anti-geur

  • Antibacteriële werking: Als op de verpakking van handzeep het woord ‘antibacterieel’ onder of naast de productnaam staat, betekent het dat de handzeep de bacteriegroei onder controle houdt, en de bacteriën niet doodt.

Dit zijn beweringen die producenten zelf op de verpakking mogen zetten. Wil je weten of een chemische stof wel of niet in een product zit, check dan het etiket.

Bewaren en weggooien

Lege plastic verpakkingen van handzeep gooi je weg bij het plastic afval, als je gemeente dat apart inzamelt. Anders kan het bij het restafval. Voor meer informatie over het weggooien van producten, kijk je op de website van Milieu Centraal.

Meer informatie

Gebruik van handzeep bij het coronavirus (COVID-19)

Virussen kunnen zich onder andere verspreiden via je handen, zoals het coronavirus (veroorzaker van COVID-19). Veel mensen zitten (ongemerkt) vaak met hun handen aan hun neus of mond. Eén van de maatregelen bij het voorkomen van besmetting met het coronavirus is goed je handen wassen met vloeibare zeep. Door goed en regelmatig je handen te wassen verklein je de kans dat je ziek wordt, en ook dat je anderen besmet. Kijk hier voor de adviezen over handen wassen van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Je handen wassen met handzeep bestrijdt virussen voldoende, je hoeft hiervoor geen desinfecterende handzeep of een desinfecterende handgel met alcohol te gebruiken.

Wat zegt de wet over handzeep?

De veiligheidseisen van gewone handzeep zijn binnen de Europese Unie vastgelegd in de Europese Cosmeticaverordening (1223/2009/EG). Deze wetgeving stelt strenge eisen aan de chemische stoffen die gebruikt worden in handzeep, zodat het niet schadelijk is voor je gezondheid. Voldoet een handzeep niet aan deze wetgeving, dan mag het niet worden verkocht. Daarnaast moet handzeep voldoen aan de Warenwet. Producenten en importeurs moeten ervoor zorgen dat handzeep die op de markt komt veilig is. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) houdt toezicht op de naleving van de wettelijke eisen door producenten en importeurs. 

Een desinfecterende handzeep moet toegelaten zijn door het College voor de toelating van en ( ) en aan veel eisen voldoen. Deze eisen gaan over zowel de veiligheid als over de werkzaamheid van de producten. De eisen zijn vastgelegd in de Biocidenverordening (528/2012/EU). Alle EU-lidstaten moeten ervoor zorgen dat producenten deze eisen naleven. 

In sommige gevallen zijn desinfecterende handzepen geneesmiddelen en moeten ze voldoen aan de Geneesmiddelenwet.

Verschil tussen gewone handzeep en desinfecterende middelen voor je handen

Gewone handzeep kun je in winkels/drogisterijen kopen. Op de verpakking van deze handzeep staat vaak onder of naast de productnaam ook ergens het woord ‘antibacterieel’. Het doel van antibacterieel bij deze handzeep is niet om bacteriën te doden, maar om bacteriegroei onder controle te houden. Daarnaast gebruiken producenten het vaak als een verkoopargument. Antibacteriële handzeep zou beter zijn voor je gezondheid, omdat deze zo goed als alle bacteriën verwijdert. Maar uit onderzoek blijkt dat het gebruik van antibacteriële handzeep niet beter is dan het gebruik van gewone handzeep met water.

In desinfecterende handzeep zitten chemische stoffen die bacteriën doden. Daarbij verwijdert het middel ook de bacteriën die juist goed voor je zijn. Sommige desinfecterende handzepen zijn officieel een geneesmiddel en alleen via de apotheek te krijgen. Er bestaat ook desinfecterende handgel met de alcohol. Deze desinfecterende handgel, vaak in kleine flesjes verpakt, is gewoon in de winkel te koop.

Wanneer gebruik ik desinfecterende middelen voor mijn handen?

Handen wassen met water en vloeibaar zeep is de beste manier om de handen schoon te maken. Gebruik van desinfecterende middelen, bijvoorbeeld handgel waarin alcohol zit, is bijna nooit nodig. Alleen in uitzonderlijke situaties kan het handig zijn een voor de handen te gebruiken. Bijvoorbeeld wanneer je voor een lange periode geen mogelijkheid hebt om je handen met water en zeep te wassen. Let wel op dat dit middel minder goed werkt op vieze handen. 

Ook kan je arts een handdesinfectiemiddel voorschrijven. Deze mag je dan alleen gebruiken onder begeleiding van je arts of een andere deskundige. Het kan bijvoorbeeld nuttig zijn bij het bestrijden van de buikgriep.