In het kort.
Een gewone pleister bestaat uit een bovenlaag van plastic, textiel of synthetische rubber/latex, een wondkussen van cellulose, een plaklaag en een beschermpapiertje. In speciale pleisters kunnen extra ingrediënten zitten, zoals , , verkoelende gel of medicatie.
Bij zijn pleisters . Voor mensen met een gevoelige huid of latexallergie zijn er huidvriendelijke of latexvrije pleisters te koop.
Wat zit er in pleisters?.
Pleisters die het meest voorkomen, zijn de classic, elastische, waterdichte of sensitieve pleisters. Deze zijn bedoeld voor kleine, veelvoorkomende wondjes. Hun belangrijkste functie is het beschermen van de wond en het opnemen van bloed en wondvocht. Ook moet de pleister fijn aanvoelen op de huid. Daarom bestaat een pleister uit verschillende laagjes, die elk hun eigen functie hebben:
Bovenste laag: Deze laag van de pleister is vaak gemaakt van plastic (zoals polyethyleen, polypropyleen of polyester), textiel (zoals viscose of katoen) of synthetische rubber/latex. Deze laag zorgt ervoor dat de pleister stevig en flexibel is en beschermt de wond tegen vuil en het schuren met kleding of schoeisel. Polypropyleen zorgt er vaak voor dat de pleister waterafstotend is. Soms is deze laag bedrukt met een leuk patroon, bijvoorbeeld bij kinderpleisters.
Wondkussen: Onder de bovenste laag zit het wondkussen. Het wondkussen neemt bloed en wondvocht op. Zo blijft het wondje droog. Het is meestal gemaakt van cellulose.
Plaklaag: Rondom het wondkussen zit de plaklaag, zodat de pleister goed op de huid blijft zitten. De lijm is vaak gemaakt van synthetische rubber/latex of resin (hars). Voor mensen met een gevoelige huid of een latexallergie bestaan er speciale pleisters met een huidvriendelijke lijm (sensitieve of latexvrije pleisters). Deze lijm is bijvoorbeeld gemaakt van siliconen of polyacrylaat of ethyleenvinylacetaat.
Onderste laag: Deze laag bestaat uit het beschermpapiertje. Dit papiertje verwijder je voordat je de pleister gebruikt.
Naast de standaard pleisters zijn er ook speciale pleisters, waar extra chemische stoffen in kunnen zitten, zoals:
Pleisters met desinfectiemiddel: Het wondkussen van deze pleisters is met een desinfectiemiddel, zoals zilver, chloorhexidine of povidonjodium. Zo blijft de wond schoon.
Speciale pleisters met extra chemische stoffen voor wondverzorging (vooral in natuurlijke of alternatieve pleisters), zoals:
bijenwas (beschermt de huid en voorkomt dat de pleister aan de wond plakt)
dennenhars (werkt antibacterieel)
iriswortel (ontsmet en kalmeert de huid)
copaibalsem (ondersteunt de genezing).
Blarenpleisters: Deze zijn vaak gemaakt van hydrocolloïd materiaal. Dat materiaal helpt om de wond vochtig te houden en zo het herstel te bevorderen.
Brandwondenpleisters: In deze pleisters zit vaak een gel die verkoelt en beschermt.
Warmtepleisters: In deze pleisters zitten speciale ingrediënten, zoals ijzerpoeder, koolstof, zout, water en soms capsaïcine of menthol. Deze pleisters kunnen pijn in de spieren en krampen verlichten.
Spraypleisters: Deze spray je op de wond. In deze spray zitten stoffen zoals ethylacetaat en PEG-8. Ethylacetaat zorgt dat de spray goed hecht en stevig blijft zitten. PEG-8 helpt bij het herstel van de huid.
Daarnaast bestaan er medicinale pleisters. Deze zijn niet bedoeld om de wond te beschermen, maar om via de huid medicatie toe te dienen.
Ingrediënten
- Hoe vaak zit het er in?
- Veilig te gebruiken?
Natuurlijk textielvezel.
-
Hoe vaak zit het er in?
Vaak
Natuurlijk textielvezel.
-
Hoe vaak zit het er in?
Vaak
Plastic.
-
Hoe vaak zit het er in?
Soms
Rubber.
-
Hoe vaak zit het er in?
Vaak
Natuurlijk textielvezel.
-
Hoe vaak zit het er in?
Vaak
Zijn chemische stoffen in pleisters veilig?.
Bij normaal gebruik zijn pleisters veilig. Heb je een gevoelige huid of ben je allergisch voor latex? Kies dan voor een sensitieve of latexvrije pleister. Deze zijn zachter voor de huid en kan je makkelijker verwijderen.
Tips.
Maak de wond goed schoon en droog de huid voorzichtig. Breng de pleister aan zonder deze uit te rekken.
Vervang de pleister minimaal één keer per dag, of vaker als de pleister vuil of nat is geworden.
Kies een pleister die past bij de grootte van de wond.
Bij een gevoelige huid of latexallergie: gebruik een sensitieve of latexvrije pleister.
Bij grotere wonden, wonden die niet genezen of als je twijfelt: neem dan contact op met een arts of apotheker.
Online kopen
Koop je pleisters online, dan kun je het etiket vaak niet vooraf bekijken. Vaak staat er alleen een korte beschrijving bij. Let daarom extra op als je pleisters online bestelt:
Koop je een product bij een Nederlandse webwinkel of webwinkel in het buitenland? Het is altijd goed om op te letten en na te gaan bij wie je iets koopt.
Let extra op bij webwinkels die werken met dropshipping: je bestelt dan een product bij een Nederlandse webwinkel, de webwinkel plaatst daarna dezelfde bestelling bij een leverancier in een ander EU-land of daarbuiten. Deze leverancier stuurt het product dan naar je op. Hierdoor kan de webwinkel niet de kwaliteit van het product controleren. Lees meer over dropshipping op de pagina Wet- en regelgeving.
Koop je zelf een product bij een webwinkel buiten de Europese Unie? Beoordeel het product dan kritisch voordat je het koopt.
Alternatieven.
Wil je liever geen pleister gebruiken? Je kunt ook kiezen voor een gaasje met verband of tape of een dunne wondfolie. Kleine wondjes kun je soms ook aan de lucht laten drogen, zolang ze schoon blijven.
Verschijningsvormen.
Verschillende soorten pleisters
Standaard pleisters zijn te koop in verschillende vormen en maten, zoals: rechthoekige pleisters (de meest voorkomende vorm), ronde of ovale pleisters (voor kleine wondjes of lastige plekken), vingerpleisters (langwerpig en soms met openingen, speciaal voor vingers), knokkelpleisters (met een speciale vorm die goed om een knokkel blijft zitten).
Informatie op het etiket.
Keurmerken
Op het etiket van pleisters kan je onderstaande keurmerken tegenkomen:
-
FSC is het keurmerk voor duurzame bosbouwproducten. Om het keurmerk te mogen gebruiken, moeten producenten het product laten testen door een onafhankelijke organisatie. Producenten betalen voor het mogen gebruiken van het logo.
-
Het Global Organic Textile Standard (GOTS) keurmerk is een wereldwijde standaard voor organische (biologische) textieltextielvezels. Het heeft als doel te garanderen dat een kledingstuk op een biologische wijze is geproduceerd, van het oogsten van de ruwe materialen, tot voor milieu- en fabrieksmedewerker verantwoordelijke productie.
Beweringen en waarschuwingen
Op het etiket van pleisters kun je onderstaande beweringen tegenkomen:
Huidvriendelijk
Dermatologisch getest/Tested Dermatologically: Dit houdt in dat het product getest is op de huid van vrijwillige proefpersonen.
Op het etiket van pleisters kan je onderstaande symbolen tegenkomen:
-
Het product bevat latex.
-
Dit symbool geeft aan dat het product is bedoeld voor eenmalig gebruik. Gebruik het product dus niet opnieuw.
-
Dit symbool geeft aan dat je het product niet moet gebruiken als de verpakking beschadigd is.
-
CE-markering staat voor Conformité Européenne. Het is een merkteken waarmee een producent duidelijk maakt dat zijn product voldoet aan de Europese wetgeving rondom veiligheid, gezondheid, milieu en consumentenbescherming. Het product kan met succes een eventuele keuring doorstaan. Voor de meeste consumentenproducten is een keuring niet verplicht. Let wel op, sommige Chinese producenten verkopen producten met een CE-teken (China Export) dat lijkt op het Europese CE-teken. Meer informatie en de verschillen tussen de twee logo’s vind je op de website van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit.
Bewaren en weggooien
Bewaren
Bewaar pleisters altijd in het doosje op een schone en droge plek. Zorg dat ze niet in de zon liggen en bewaar ze het liefst tussen de 5°C en 25°C. Soms mag je ze zelfs bewaren bij temperaturen tot 40°C. Kijk op de verpakking wat voor jouw pleisters geldt.
Weggooien
Je kunt pleisters bij het restafval weggooien. Meer informatie over het weggooien van producten vind je op de website van Milieu Centraal.
Op het etiket van pleisters kan je onderstaande symbolen tegenkomen:
-
Dit symbool geeft aan tussen welke temperaturen je het product kunt bewaren.
-
Afvalbaklogo's zijn er in verschillende varianten met onder andere handjes, afval- en prullenbakken. Het logo op verpakking betekent dat de verpakking in de afvalbak weggegooid moet worden.
-
Dit symbool geeft aan dat je het product niet moet blootstellen aan zonlicht.
-
Dit symbool geeft aan dat je het product droog moet houden.
-
Dit kringloopsymbool geeft aan of een product kan worden gerecycled.
-
PAP staat voor papier en nummer 21 staat voor niet-golfkarton. Hierdoor zijn de verpakkingen tijdens de afvalverwerking makkelijk te herkennen en kunnen ze gerecycled worden.
Meer informatie.
Wat zegt de wet over pleisters?
Pleisters zijn een medisch hulpmiddel en vallen onder de Verordening medische hulpmiddelen (EU 2017/45). Deze Verordening stelt eisen aan veiligheid, kwaliteit en traceerbaarheid van medische hulpmiddelen. Sinds 2024 geldt ook de Verordening (EU) 2024/1860 die producenten verplicht om leveringsproblemen op tijd te melden, om zo ervoor te zorgen dat het product beschikbaar blijft. Naast deze Europese regels gelden er ook nationale wetten en specifieke regels voor pleisters in de voedselindustrie en op de werkplek. Producenten moeten zorgen voor een CE-markering en voldoen aan alle wettelijke eisen om pleisters op de markt te brengen.
Medische hulpmiddelen worden ingedeeld in risicoklassen: Klasse I, IIa, IIb en III. Hoe hoger de risicoklasse (waarbij klasse III de hoogste is), hoe groter het mogelijke van een medisch hulpmiddel. Voor alle risicoklassen gelden dezelfde veiligheids- en kwaliteitseisen. Wel controleert een onafhankelijke organisatie medische hulpmiddelen van een hogere klasse uitgebreider voordat ze op de markt worden toegelaten. Pleisters vallen in klasse I, de laagste risicoklasse.
Als een producent een medisch hulpmiddel op de markt wil brengen, moet deze voorzien zijn van een CE-markering. Met die CE-markering verklaart de producent dat het product voldoet aan de wettelijke veiligheids- en prestatie-eisen.