In het kort.
Vluchtige organische stoffen (VOS) is de naam van een groep chemische stoffen in gasvorm. Ze hebben verschillende eigenschappen, zoals , of . Soms komen VOS onbedoeld vrij, bijvoorbeeld bij het smelten van plastics.
VOS kunnen irriterend zijn voor de luchtwegen. Probeer te voorkomen dat je VOS inademt. Ventileer de ruimte daarom altijd goed als je met producten werkt waar VOS in zitten.
Waarom zit deze stof in producten?.
Vluchtige organische stoffen (VOS) worden onder andere gebruikt als oplosmiddel, katalysator of geurstof.
Vluchtige organische stoffen zijn chemische stoffen die een sterke geur kunnen hebben en bij kamertemperatuur makkelijk verdampen of gasvormig zijn. Voorbeelden van VOS zijn: drijfgassen, benzeen, tolueen en formaldehyde. VOS zitten in veel producten, zoals in binnenlak, buitenlak, beits, latexverf, terpentine, wasbenzine, lampolie, matrassen, tapijt en isolatiematerialen.
In producten van plastic zoals PVC kunnen ook nog kleine hoeveelheden VOS zitten. Deze verdampen na een tijdje vanzelf.
Bij het smelten van plastic (bijvoorbeeld met een 3D-printer) kunnen ook onbedoeld VOS zoals acrylonitril, caprolactam, methyl-methacrylaat en styreen vrijkomen.
Ook bij het branden van kaarsen of wierook of het vernevelen van etherische oliën komen VOS vrij. Deze VOS zijn een product van onvolledige verbranding.
Is deze stof veilig?.
Houd producten die veel VOS bevatten (zoals verf, terpentine en wasbenzine) buiten bereik van kinderen. Probeer bij het werken met zulke producten het inademen van VOS te voorkomen, vooral als je zwanger bent, want VOS kunnen schadelijk zijn voor het ongeboren kind. Ventileer altijd goed de ruimte, zodat je zo weinig mogelijk VOS inademt.
Producten die gemaakt zijn met behulp van VOS (bijvoorbeeld matrassen en producten van PVC) zijn bij voor baby’s, kinderen en volwassenen. Bij het gebruik van 3D-printers, kaarsen, wierook en etherische oliën, waarbij VOS kunnen vrijkomen, moet je goed ventileren.
Volg altijd de aanwijzingen op de verpakking op.
Meer informatie.
Meer informatie gevolgen inademen VOS/contact VOS met huid
VOS verdampen makkelijk en blijven vervolgens in de lucht hangen. Ze kunnen stankoverlast veroorzaken. Als je er veel van inademt, kun je last krijgen van duizeligheid, hoofdpijn, vermoeidheid of irritatie van de neus, keel en ogen. Het goede nieuws is dat de hoeveelheden VOS snel verminderen doordat ze zich snel verspreiden door de lucht. Het is daarom belangrijk om bij het gebruiken van producten waarbij veel VOS vrijkomen goed te ventileren, en producten waar VOS in zit - zoals een nieuw matras - in goed geventileerde ruimtes te laten uitdampen.
Huidcontact met producten die veel VOS bevatten (bijvoorbeeld verf, terpentine en wasbenzine) kunnen eczeem veroorzaken. VOS reageren in de buitenlucht met stikstofoxides (bijvoorbeeld van uitlaatgassen) onder invloed van zonlicht tot ozon (O3), wat schadelijk is voor de gezondheid van mens, plant en dier.
Wat zegt de wet over VOS?
Producten die in Nederland te koop zijn moeten voldoen aan de Warenwet. Producenten moeten dus zorgen dat ze veilig zijn voor consumenten. Afspraken over de VOS die gebruikt mogen worden zijn vastgelegd in het oplosmiddelenbesluit en de REACH Verordening (1907/2006/EG) (per stof). Er is ook een Europese verfrichtlijn (2004/42/EG) die per 2010 eisen stelt aan de hoeveelheid VOS in bepaalde verfproducten. Zo beschermt de Europese regelgeving de gezondheid van mensen.