In het kort

In terpentine zitten koolwaterstoffen, met name vluchtige organische stoffen (VOS). VOS zijn schadelijk voor de gezondheid. Probeer VOS zo min mogelijk in te ademen. Ook zitten er stoffen in terpentine die eczeem kunnen veroorzaken. Vermijd contact met de huid.

Wat zit er in terpentine?

Terpentine bestaat uit een mengsel van koolwaterstoffen dat uit wel 200 verschillende stoffen kan bestaan. Op de verpakking lees je soms informatie over deze stoffen, bijvoorbeeld 'Koolwaterstoffen, C9-C11, n-alkanen, iso-alkanen, cyclische verbindingen, <2% '. De koolwaterstoffen komen uit 'nafta', oftewel petroleum dat van aardolie is gemaakt. Het zijn vluchtige organische stoffen (VOS). Bij de productie wordt een deel van de sterk ruikende VOS, de aromaten (zoals tolueen en xyleen), verwijderd.

Zijn VOS schadelijk voor je gezondheid?

VOS verdampen snel en blijven vervolgens in de lucht hangen. Ze zijn schadelijk voor je gezondheid. Je kunt door het inademen van een grote hoeveelheid VOS last krijgen van luchtwegirritatie, duizeligheid, misselijkheid en een dronken gevoel. Als je dag in dag uit veel VOS inademt, kun je uiteindelijk hersenschade oplopen. Dit heet het Organo Psycho Syndroom (OPS), ofwel schildersziekte. Bij het werken met terpentine moet je daarom zorgen voor goede ventilatie. In VOS kunnen stoffen zitten die schadelijk zijn voor het ongeboren kind. Probeer als je zwanger bent het inademen van terpentinedampen zo veel mogelijk te vermijden. Houd terpentine ook buiten het bereik van kinderen.

Ingrediënten

In deze ingrediëntenlijst zie je per stof of deze veilig is bij gebruik van dit product.

  • Hoe vaak zit het er in?
  • Veilig te gebruiken?

Oplosmiddel

  • Hoe vaak zit het er in?

    Vaak

  • Veilig te gebruiken?

  • Hoe vaak zit het er in?

    Vaak

  • Veilig te gebruiken?

Tips

  • Voorkom contact met de huid. In terpentine zitten stoffen die eczeem kunnen veroorzaken. Tips om contact met de huid te voorkomen:
    • Werk zorgvuldig; niet morsen
    • Draag werkkleding en handschoenen
  • Lees de gebruiksaanwijzing en bekijk de gevaarsymbolen op het etiket.
  • Probeer het inademen van VOS te voorkomen. Dit doe je door de ruimte waarin je werkt altijd goed te ventileren. VOS verdampen snel en ze zijn schadelijk voor je gezondheid.
  • Terpentine wordt soms ook als ontvetter gebruikt. Het is echter niet geschikt om een oppervlak mee te ontvetten voordat je gaat lijmen of schilderen. Terpentine is al redelijk vettig van zichzelf. Gebruik dan bijvoorbeeld wasbenzine.
  • Houd terpentine buiten het bereik van kinderen, omdat er schadelijk stoffen in zitten. Probeer als je zwanger bent zo min mogelijk te werken met terpentine. 

Online kopen

Let op als je terpentine online bestelt:

  • Koop je een product bij een Nederlandse webwinkel of webwinkel in het buitenland? Het is altijd goed om op te letten en na te gaan bij wie je iets koopt.
  • Let extra op bij webwinkels die werken met dropshipping: je bestelt dan een product bij een Nederlandse webwinkel, de webwinkel plaatst daarna dezelfde bestelling bij een leverancier in een ander EU-land of daarbuiten. Deze leverancier stuurt het product dan naar je op. Hierdoor kan de webwinkel niet de kwaliteit van het product controleren. Lees meer over dropshipping op de pagina Wet- en regelgeving.
  • Koop je zelf een product bij een webwinkel van buiten de Europese Unie? Beoordeel het product dan kritisch voordat je het koopt.

Verschijningsvormen

Verschillende soorten terpentine

Terpentine heet in het Engels white spirit en wordt in de volksmond ook wel 'peut' genoemd. Het zit altijd in een fles met kinderveilige sluiting. Er bestaat ook aromaatvrije (reukvrije) terpentine of 'Eco-terpentine' die minder sterk ruikt.

Terpentijn is een ander product dan terpentine. Terpentijn wordt uit hars en etherische oliën gemaakt en terpentine uit aardolie. Terpentijn is vettiger. (Kunst)schilders gebruiken terpentijn voor het verdunnen van olieverf. Terpentine is niet geschikt als verdunningsmiddel voor latexverf of acrylverf. Daar gebruik je water voor.

Informatie op het etiket

Keurmerken

Er zijn geen keurmerken of certificeringen speciaal voor terpentine.

Beweringen en waarschuwingen

Op de ene fles terpentine kunnen meer of minder gevaarsymbolen staan dan op de andere. Het ontbreken van bepaalde gevaarsymbolen geeft aan dat de terpentine iets minder brandbaar of schadelijk voor de gezondheid of het milieu is, niet dat het product onbrandbaar of onschadelijk is. Je moet met terpentine altijd voorzichtig omgaan, ook met aromaatvrije of 'Eco-terpentine'.

Op het etiket van terpentine kun je onderstaande symbolen tegenkomen:

  • Sommige producten met zo'n symbool leveren bij opname via de mond of huid en bij inademen direct irritatie op, sommige producten kunnen schadelijk zijn.
  • Product kan gemakkelijk vlam vatten als het in contact komt met een ontstekingsbron (brandende sigaret, lucifer, vonk). Zowel vaste stoffen, vloeibare stoffen als gassen kunnen ontvlammen.
  • Product kan bij opname via de mond of de huid of bij inademen mogelijk kankerverwekkend zijn of op een andere manier schadelijk zijn voor de gezondheid, bijvoorbeeld voor de voortplanting.
  • Producten die schadelijk zijn voor de organismen als ze in het milieu terechtkomen. Deze producten kunnen bijvoorbeeld sterfte van vissen of bijen veroorzaken.

Bewaren en weggooien

De dop van de fles terpentine heeft een kinderveilige sluiting waardoor het lastiger is om de fles te openen, maar het is wel mogelijk dat (jonge) kinderen de sluiting open krijgen. Berg terpentine net als alle andere huishoudchemicaliën daarom altijd buiten bereik van kinderen op.

Restjes terpentine gooi je in een potje weg bij het klein chemisch afval. Lege plastic verpakkingen terpentine mogen in de zak met plastic verpakkingen. Ze moeten wel goed leeg zijn, anders verstoren de chemische stoffen de recycling. Meer informatie over het weggooien van producten vind je op de website van Milieu Centraal.


Meer informatie

Wat zegt de wet over terpentine?

In Nederland moet terpentine voldoen aan Europese wetgeving. In de Europese Unie is afgesproken dat chemische stoffen in terpentine moeten voldoen aan de Europese REACH Verordening (1907/2006/EG). Deze afspraken uit de REACH Verordening zijn in Nederland opgenomen in de Warenwet. Producenten en importeurs moeten ervoor zorgen dat terpentine die op de markt komt is. De Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) houdt toezicht of producenten en importeurs de wettelijke eisen naleven. 

Niet braken na inslikken van terpentine

Zorg ervoor dat je geen terpentine inslikt. Op het etiket van een fles terpentine staat altijd dat je niet opzettelijk moet braken als je het per ongeluk binnenkrijgt. Bij het braken kan er namelijk een kleine hoeveelheid terpentine in de longen komen. Dat kan leiden tot een ernstige longontsteking. Het is schadelijker voor je gezondheid om terpentine in je longen te krijgen, dan dat terpentine in je maag terechtkomt.