In het kort

Tampons zijn gemaakt van viscose en/of katoen. In het buitenste laagje van tampons zit meestal polyethyleen (PE) en/of polypropyleen (PP). Het touwtje is vaak ook gemaakt van deze stoffen en van polyester. Tampons zijn te gebruiken. Wees wel alert op de symptomen van het Toxisch Shock Syndroom als je tampons gebruikt.

Wat zit er in tampons?

De meest voorkomende tampons zijn wegwerptampons. Wegwerptampons bestaan uit een kern van viscose en/of katoen met een doorlaatbaar buitenste laagje gemaakt van polyethyleen (PE) en/of polypropyleen (PP) of een extra laagje katoen. Het touwtje is gemaakt van polyester, PP, katoen en/of viscose. Soms zit in de absorberende kern van de tampon een om ongewenste geurtjes tegen te gaan. De buitenste laag van de tampon neemt het bloed op. Bij sommige tampons heeft de buitenste laag smalle groeven. Deze helpen bij het opnemen van het bloed.

Zijn tampons veilig?

Tampons zijn veilig te gebruiken. Er worden wel schadelijke stoffen in tampons gemeten, maar deze hoeveelheden zijn zo klein dat er geen gevaar is voor de gezondheid. Meer informatie over schadelijke stoffen in tampons vind je hier.

Toxisch Shock Syndroom (TSS)

Het gebruik van een tampon kan leiden tot het Toxisch Shock Syndroom (TSS). Deze ziekte wordt niet veroorzaakt door de chemische stoffen in tampons, maar door een giftig stofje dat een aanmaakt. Deze bacterie, Staphylococcus aureus, komt van nature voor in de vagina bij één tot vier procent van de vrouwen. Zij merken hier niets van. Of je TSS krijgt, hangt af van de aanwezigheid van deze bacterie, hoe lang je een tampon draagt en of je lichaam genoeg antistoffen kan aanmaken tegen het gif van de bacterie. Plotselinge klachten als hoge koorts, diarree, overgeven, rode huiduitslag, een droge en geprikkelde keel, duizeligheid en flauwvallen zijn tekenen van TSS. Blijf alert op deze symptomen wanneer je een tampon gebruikt.

Ingrediënten

In deze ingrediëntenlijst zie je per stof of deze veilig is bij gebruik van dit product.

Tips

Kies altijd een tampon die past bij de fase van je menstruatie: gebruik geen tampon met een te hoog absorberend vermogen. Aan het druppelteken op de verpakking kun je zien, wat het absorptievermogen van de tampon is. Hoe meer druppels, hoe meer bloed de tampon kan opnemen. Lees ook de bijsluiter goed door. Hierin staan de symptomen van TSS, hoe je de ziekte kunt voorkomen en dat je bij klachten een (huis)arts moet bezoeken en moet melden dat je een tampon hebt gebruikt. Het is belangrijk een tampon iedere 4-8 uur te vervangen en bij het inbrengen en verwijderen goed je handen te wassen.

Online kopen

Let op als je tampons online bestelt:

  • Koop je een product bij een Nederlandse webwinkel of webwinkel in het buitenland? Het is altijd goed om op te letten en na te gaan bij wie je iets koopt.

  • Let extra op bij webwinkels die werken met dropshipping: je bestelt dan een product bij een Nederlandse webwinkel, de webwinkel plaatst daarna dezelfde bestelling bij een leverancier in een ander EU-land of daarbuiten. Deze leverancier stuurt het product dan naar je op. Hierdoor kan de webwinkel niet de kwaliteit van het product controleren. Lees meer over dropshipping op de pagina Wet- en regelgeving.

  • Koop je zelf een product bij een webwinkel buiten de Europese Unie? Beoordeel het product dan kritisch voordat je het koopt.

Alternatieven

Alternatieven voor tampons zijn maandverband of menstruatiecups. Je kunt ook een wegwerpsponsje gebruiken. Dit sponsje heeft geen touwtje waardoor het niet zichtbaar is als je het draagt, en geschikt is voor gebruik tijdens het zwemmen, je bezoek aan de sauna, of zelfs tijdens het vrijen.

Wil je liever een herbruikbaar product tijdens je menstruatie gebruiken, dan kun je kiezen uit katoenen tampons die je kunt uitwassen in de wasmachine.

Verschijningsvormen

Verschillende soorten tampons

Naast de wegwerptampons van viscose en plastic bestaan er ook tampons die voor 100% uit katoen bestaan. Als je een parfumallergie hebt, kies dan voor hypoallergene tampons. In deze zit geen parfum.

Als je er zeker van wil zijn dat er geen chloor gebruikt is bij het bleken van het katoen of viscose, kies dan tampons met het tabel TCT (Total Chlorine Free), PCF (Processed Chlorine Free), of SI (Sustainability Index). Producten met een van deze labels zijn chloor-vrij.

Er zijn ook tampons te koop van biologisch katoen. Kies bijvoorbeeld tampons met het Soil Association Organic-keurmerk. Bij de teelt van biologisch katoen worden geen gebruikt en biologisch katoen wordt niet genetisch gemodificeerd. Dit betekent dat het DNA van de katoenplant niet is aangepast.

Er zijn ook tampons met een extra hulpmiddel voor het inbrengen. Deze tampons zitten in een huls. Je brengt de tampon zonder deze aan te raken in de vagina in.

Informatie op het etiket

Keurmerken

Op het etiket van tampons kan je onderstaande keurmerken tegenkomen:

  • FSC is het keurmerk voor duurzame bosbouwproducten. Om het keurmerk te mogen gebruiken, moeten producenten het product laten testen door een onafhankelijke organisatie. Producenten betalen voor het mogen gebruiken van het logo.
  • Het Soil Association Organic-keurmerk geeft aan dat het product biologisch is verbouwd. Er zijn geen kunstmatige meststoffen en pesticiden gebruikt, en genetisch gemodificeerde organismen zijn verboden.
  • Oeko-Tex Standard 100 is een wereldwijd test- en certificeringssysteem voor textiel. Producenten van producten waar textiel in zit kunnen hun textiel laten testen bij een gecertificeerd bedrijf om aan te tonen dat de textiel die verkocht gaat worden voldoet aan de criteria van Oeko-tex standard 100. De Oeko-tex standard 100 heeft lijsten met welke chemische stoffen wel en niet in het kledingstuk voor mogen komen en in welke concentratie. Zo wordt textiel getest op de aanwezigheid van verboden kleurstoffen, kankerverwekkende stoffen, stoffen die voor een allergie zouden kunnen zorgen, zware metalen, etc. Textiel met een Oeko-tex Standard 100-label geeft dus alleen informatie over de afwezigheid van bepaalde (concentraties van) chemische stoffen in het product dat je koopt. Het zegt niks over welke chemische stoffen gebruikt zijn in de productieketen.

Bewaren en weggooien

Tampons gooi je weg bij het restafval, ook al zijn ze gemaakt van natuurlijke materialen, zoals katoen en composteerbaar plastic. Losse plastic verpakkingen mogen bij het plastic afval. De kartonnen verpakking hoort bij het papierafval. Meer informatie over het weggooien van producten vind je op de website van Milieu Centraal.

Op het etiket van tampons kan je onderstaand symbool tegenkomen:

  • Dit symbool betekent dat je het product niet door het toilet mag spoelen, maar moet weggooien bij het restafval.

Meer informatie

Wat zegt de wet over tampons?

Tampons moeten voldoen aan de veiligheidseisen die opgesteld zijn in de Europese Richtlijn Algemene Productveiligheid (2001/95/EG). De industrie (brancheorganisatie Edana) en de Europese Commissie hebben extra afspraken gemaakt over de veiligheid van tampons. Deze afspraken zijn vastgelegd in een Gedragscode over tampons. Hierin staat dat producenten voorlichting moeten geven over het Toxisch Shock Syndroom (TSS). Daarnaast moet de producent op de verpakking vermelden wat het absorptievermogen van de tampon is, door middel van een druppeltje dat aangeeft hoeveel bloed de tampon kan opnemen.

De producenten van tampons moeten ervoor zorgen dat hun product veilig is. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) houdt toezicht dat producenten zich aan de wettelijke eisen houden.

Zitten er zware metalen, dioxines, bestrijdingsmiddelen, weekmakers of zelfs asbest in tampons?

Er worden wel schadelijke stoffen in tampons gemeten, maar deze hoeveelheden zijn zo klein dat er geen gevaar is voor de gezondheid.

In de zomer van 2024 bleek uit een Amerikaans onderzoek dat kleine hoeveelheden zware metalen in tampons kunnen zitten. In het onderzoek zijn ook een aantal tampons onderzocht die verkocht worden in Griekenland en het Verenigd Koninkrijk. In tampons van katoen of viscose zitten soms kleine hoeveelheden zware metalen door landbouw- of productieprocessen. Het is nog niet bekend of deze zware metalen ook vanuit de tampon in je lichaam terecht kunnen komen. Dat wordt nu verder onderzocht. Het is goed om te weten dat uit een ander Amerikaans onderzoek blijkt dat vrouwen die tampons gebruiken geen grotere hoeveelheden zware metalen in hun bloed hebben dan vrouwen die geen tampons gebruiken. Uit berekeningen blijkt ook dat je vooral via voedsel aan zware metalen wordt blootgesteld.

Dioxines en bestrijdingsmiddelen kunnen in hele kleine hoeveelheden als ‘vervuiling’ in tampons terechtkomen. Deze chemische stoffen kunnen ontstaan tijdens het productieproces. Vroeger gebruikten producenten chloor voor het bleken van katoen en viscose, waarbij dioxines konden ontstaan. Tegenwoordig bleken producenten de materialen op een andere manier en is de kans dat dioxines ontstaan veel kleiner.

Bij de reguliere teelt van katoen worden pesticiden (bestrijdingsmiddelen) gebruikt. Resten daarvan kunnen achterblijven op de oogst. Uit recent onderzoek blijkt dat er resten van pesticiden zijn gevonden in maandverband en tampons, maar dat deze hoeveelheden zo klein zijn dat ze niet schadelijk zijn voor de gezondheid.

Producenten gebruiken weekmakers in plastic om het buigzaam en soepel te maken. Sommige van deze weekmakers, de zogenaamde ftalaten, kunnen leiden tot genitale afwijkingen bij jongens. Onderzoek uitgevoerd door overheidsinstanties in Frankrijk, Zweden en Zwitserland laat zien dat de kans klein is dat in het plastic van het buitenste laagje van je tampon dit type weekmakers zitten.

Hoe zit het met asbest in tampons? Uit onderzoek blijkt dat asbest absoluut niet wordt gebruikt in het productieproces van tampons. Van asbest in tampons is geen sprake.