In het kort.
Cement is een dat je samen met zand (en grind in het geval van beton) en water mengt om er specie mee te maken. Specie, ook wel mortel genoemd, is het mengsel waar je uiteindelijk mee gaat metselen, voegen, betegelen of iets vastzetten. Cement is te gebruiken als je je houdt aan de veiligheidsvoorschriften.
Wat zit er in cement?.
Cement is een mengsel van verschillende stoffen. De samenstelling van het mengsel bepaalt de eigenschappen die het cement heeft. De precieze verhouding van de stoffen in het cement bepaalt bijvoorbeeld de sterkte, de kleur, en de tijd die het cement nodig heeft om uit te harden.
Cement bestaat allereerst uit Portlandcement. Dit is een mengsel van calciumsilicaten. Portlandcement wordt gemaakt door kalksteen te verhitten. Vaak gebeurt dit in combinatie met klei, zand en/of as. Dit wordt samen met een kleine hoeveelheid calciumsulfaat (gips) gemengd en fijngemalen. Hoe meer calciumsulfaat je toevoegt, hoe langer het duurt tot de uiteindelijke mortel, specie of beton is uitgehard. En dus hoe langer de verwerkingstijd is.
Aan het Portlandcement worden vaak nog andere stoffen toegevoegd, zoals calciumoxide, silica, aluminiumoxide, magnesiumoxide en ijzeroxide. Vaak gebeurt dit in de vorm van stoffen die overblijven bij de staalindustrie (hoogovenslak) of energieopwekking (as). Een grotere hoeveelheid aluminiumoxide zorgt er onder andere voor dat cement of beton hittebestendig is en bijvoorbeeld gebruikt kan worden in schoorstenen.
Is cement veilig te gebruiken?
Let op bij het werken met cement. Cementpoeder kan huid-, oog- en luchtwegirritatie veroorzaken. Cement kan ook een allergische huidreactie veroorzaken, en als het nat is chemische brandwonden. Cement is veilig te gebruiken als je je houdt aan de veiligheidsvoorschriften.
Ingrediënten
In deze ingrediëntenlijst zie je per stof of deze veilig is bij gebruik van dit product.
Sla ingrediëntentabel over- Hoe vaak zit het er in?
- Veilig te gebruiken?
Bindmiddel.
-
Hoe vaak zit het er in?
Vaak
Bindmiddel.
-
Hoe vaak zit het er in?
Vaak
Droogvertrager.
-
Hoe vaak zit het er in?
Vaak
Vervuiling.
-
Hoe vaak zit het er in?
Vaak
Reduceermiddel.
-
Hoe vaak zit het er in?
Vaak
Tips.
Volg altijd de gebruiksaanwijzing op de verpakking. Hierin staat hoe je veilig met cement werkt en ongelukken voorkomt.
Voorkom dat je cement inademt of in je ogen krijgt. Droog cement is fijn poeder dat kan gaan stuiven. Droog cement kan huid-, oog- en luchtwegirritatie veroorzaken.
Draag handschoenen tijdens het gebruik. Cement kan ook een allergische reactie veroorzaken na contact met de huid.
In cement zit calciumoxide. Wanneer cement in contact komt met water, bij het maken van mortel, wordt dat calciumoxide omgezet in calciumhydroxide: een bijtende vloeistof (loog). Contact met nat cement, dat (nog) niet is uitgehard, kan leiden tot chemische brandwonden. Voorkom dat je nat cement op je huid of in je ogen krijgt. Nat cement in je ogen kan ernstig oogletsel veroorzaken. Draag daarom ook een veiligheidsbril.
Houd zowel droog als nat cement dat nog niet is uitgehard altijd buiten bereik van kinderen.
Voorkom dat je cement binnenkrijgt. Dit kan beschadiging van slijmvliezen in mond, keel, slokdarm en maag veroorzaken.
Online kopen
Let op als je cement online bestelt:
Koop je een product bij een Nederlandse webwinkel of webwinkel in het buitenland? Het is altijd goed om op te letten en na te gaan bij wie je iets koopt.
Let extra op bij webwinkels die werken met dropshipping: je bestelt dan een product bij een Nederlandse webwinkel, de webwinkel plaatst daarna dezelfde bestelling bij een leverancier in een ander EU-land of daarbuiten. Deze leverancier stuurt het product dan naar je op. Hierdoor kan de webwinkel niet de kwaliteit van het product controleren. Lees meer over dropshipping op de pagina Wet- en regelgeving.
Koop je zelf een product bij een webwinkel buiten de Europese Unie? Beoordeel het product dan kritisch voordat je het koopt.
Verschijningsvormen.
Verschillende soorten cement
Cement koop je meestal als poeder in een zak of doos, waarna je het voor gebruik zelf mengt met zand. Maar je kunt ook een kant-en-klaarproduct (bijvoorbeeld metselmortel) kopen waar je alleen nog maar water bij hoeft te doen.
Informatie op het etiket.
Keurmerken
Op het etiket van cement kan je onderstaand keurmerk tegenkomen:
-
Het KOMO-label kan je tegenkomen op verschillende bouwmaterialen. KOMO beoordeelt de kwaliteit van producten, processen, systemen en diensten in de bouwsector.
Beweringen en waarschuwingen
Bij de productie van cement komt veel CO2 vrij. Soms staat er op de verpakking van specie of mortel ‘Duurzaam’ of ‘CO2 reductie’ aangegeven. In zulke mengsels is dan een deel van het cement vervangen door een ander bindmiddel.
Op het etiket van cement kan je onderstaande symbolen tegenkomen:
-
CE-markering staat voor Conformité Européenne. Het is een merkteken waarmee een producent duidelijk maakt dat zijn product voldoet aan de Europese wetgeving rondom veiligheid, gezondheid, milieu en consumentenbescherming. Het product kan met succes een eventuele keuring doorstaan. Voor de meeste consumentenproducten is een keuring niet verplicht. Let wel op, sommige Chinese producenten verkopen producten met een CE-teken (China Export) dat lijkt op het Europese CE-teken. Meer informatie en de verschillen tussen de twee logo’s vind je op de website van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit.
-
Sommige producten met zo'n symbool leveren bij opname via de mond of huid en bij inademen direct irritatie op, sommige producten kunnen schadelijk zijn.
-
Product heeft een vernietigend effect op lichaamsweefsels als huid, ogen en slokdarm en veroorzaakt brandwonden. Daarnaast kan het product textiel, hout en metaal aantasten.
Bewaren en weggooien
Cement moet je droog bewaren. Houd zowel droog als nat cement dat nog niet is uitgehard altijd buiten bereik van kinderen.
Resten cementpoeder of uitgehard cement zijn bouwafval. Je kunt dit bij de gemeentelijke milieustraat apart inleveren. Meer informatie over het weggooien van producten vind je op de website van Milieu Centraal.
Meer informatie.
Hoe werkt cement?
Cement is het bindmiddel in mortel, specie of beton. In contact met water gaat het een chemische reactie aan, waardoor het mengsel uithardt. Cement hardt dus ook uit onder water. Het uitharden duurt altijd een bepaalde tijd. Deze verwerkingstijd staat op de verpakking. Hoe snel cement uithardt ligt aan de hoeveelheid gips in het cement. Bij het storten van beton om een paal in de grond vast te zetten wil je dat het cement sneller uithardt dan wanneer je bijvoorbeeld gaat metselen of voegen. Je kunt het uitharden vertragen door het mengsel in beweging te houden (bijvoorbeeld in een betonmolen).
Zit er chroom-6 in cement?
Chroom-6 kan in kleine hoeveelheden als vervuiling voorkomen in cement, omdat het in de grondstoffen zit waaruit cement is gemaakt. In de wet (REACH Verordening (1907/2006/EG)) staat een grens voor de hoeveelheid chroom-6 die als vervuiling in cement mag voorkomen: 0,0002%. Als je allergisch bent voor chroom, kan chroom-6 bij gebruik van cement een allergische reactie veroorzaken na contact met de huid. Chroom-6 is ook een sensibiliserende stof. Dat betekent dat je er allergisch voor kunt worden.
Hoe lang is cement houdbaar?
Op cement staat vaak een verpakkingsdatum. Op de verpakking is dan ook te lezen hoe lang je het na deze datum kunt gebruiken. Dat is wettelijk verplicht wanneer er een reduceermiddel aan cement is toegevoegd. Aan cement wordt vaak een reduceermiddel toegevoegd, meestal ijzer(II)sulfaat. Het zorgt er voor dat de hoeveelheid chroom-6 die als vervuiling in cement kan zitten, laag genoeg blijft. IJzer(II)sulfaat zet het chroom-6 dat in cement kan zitten om ('reduceert het') naar het minder schadelijke chroom-3. Omdat de activiteit van het reduceermiddel langzaam afneemt kan na zekere tijd de hoeveelheid chroom-6 in cement hoger zijn dan is toegestaan. Gebruik dus geen cement dat over de datum is.
Wat zegt de wet over cement?
Veel van de wet- en regelgeving komt van de Europese Unie. De REACH Verordening (1907/2006/EG), de Europese verordening voor de registratie van chemische stoffen, speelt daarbij een belangrijke rol. In principe moeten producenten en importeurs registeren welke stoffen in hun producten zitten, maar voor een deel van de grondstoffen van cement hoeft dit niet. REACH verplicht wel om op de verpakking te zetten hoe cement veilig gebruikt kan worden. Daarnaast moet cement in Nederland voldoen aan de Warenwet. Producenten en importeurs moeten ervoor zorgen dat cement dat op de markt komt veilig is. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) houdt toezicht op de naleving van de wettelijke eisen door producenten en importeurs.