In het kort.
Chroom-6 is een (zwaar) metaal. Chroom-6 zit soms in verflagen of behandeld hout om het langer houdbaar te maken. Ook kan het als vervuiling in verschillende producten zitten. Chroom-6 kan kanker veroorzaken als je het inademt of inslikt. Ook kan chroom-6 bij inademen of contact met de huid voor een allergische reactie zorgen.
Waarom zit deze stof in producten?.
Chroom-6 heeft eigenschappen die goed van pas komen in bepaalde producten, zoals verf en hout. Het gaat namelijk roest en rotten tegen. Het kan er ook tijdens het maken van bepaalde producten als vervuiling in terechtkomen, bijvoorbeeld in cement, leer of tatoeage-inkt.
Vanaf 2014 is chroom-6 meerdere keren in het nieuws geweest. Werknemers zijn er te veel mee in contact geweest, onder andere bij het schuren aan treinen en defensiemateriaal.
Chroom-6 in producten
Chroom-6 kan in verschillende materialen en producten zitten, zoals verf(lagen), hout, cement, leer of tatoeage-inkt.
Chroom-6 in verf(lagen)
Chroom-6 voorkomt roest en zit daarom soms in verflagen. Tegenwoordig zit chroom-6 niet meer in verf die aan consumenten wordt verkocht. Dat is sinds de jaren negentig van de vorige eeuw verboden. Bij het bewerken van oude verflagen kun je nog wel steeds in aanraking komen met chroom-6. Bijvoorbeeld als je oude verflagen met chroom-6 schuurt, slijpt of zaagt, en ook als je materialen met zulke verflagen verbrandt. Je kunt niet aan een verflaag zien of er chroom-6 in zit of niet.
Chroom-6 in hout
Chroom-6 zit soms ook in verduurzaamd hout. Verduurzaamd hout is behandeld (geïmpregneerd) met stoffen, zodat het minder snel gaat rotten. Schuttingen, paaltjes of speeltoestellen kunnen bijvoorbeeld van verduurzaamd hout gemaakt zijn. Chroom-6 maakt(e) deel uit van middelen om hout te . Chroom-6 kan vrijkomen als je dit hout schuurt, zaagt of verbrandt.
Chroom-6 als vervuiling in andere producten
Chroom-6 kan in kleine hoeveelheden als vervuiling voorkomen in producten, zoals cement, leer en tatoeage-inkt. In cement kan chroom-6 in kleine hoeveelheden voorkomen, omdat het in de grondstoffen zit waaruit cement is gemaakt. Ook in echt leer (niet in kunstleer) kan chroom-6 in kleine hoeveelheden zitten. Buiten de Europese Unie kan chroom-6 kan zijn gebruikt bij het bewerken van dierenhuiden voor het looien van leer.
Daarnaast worden in andere producten, zoals , speelgoed en bepaalde metalen, ook wel eens hele kleine hoeveelheden chroom-6 gevonden.
Kijk voor meer informatie over chroom-6 en chroom-6 in consumentenproducten op de website van het RIVM.
Is deze stof veilig?.
Bij het schuren, slijpen of zagen van producten en materialen met chroom, zoals (industrieel) aangebrachte verflagen, metaal met een glimmende buitenlaag of verduurzaamd hout, kan stof met chroom-6 vrijkomen. Dit kan je dan inademen of inslikken. Het lang en vaak inademen en inslikken van chroom-6 kan schadelijk zijn voor de gezondheid en kanker veroorzaken, zoals longkanker. Ook kan het inademen van chroom-6 en contact met chroom-6 via de huid leiden tot allergische reacties. Tekenen van een allergische reactie zijn: huidirritatie, roodheid, jeuk en kleine bultjes. De hoeveelheid chroom-6 als vervuiling in producten is meestal zo laag dat je er geen allergische reactie van krijgt. Tenzij je een chroom allergie hebt. Dan kun je heel gevoelig zijn voor contact met chroom-6 en veel eerder last hebben van een allergische reactie. Chroom-6 is ook een sensibiliserende stof. Dat betekent dat je er allergisch voor kunt worden.
Blootstelling voorkomen
Als consument voer je klussen waarin je producten en materialen met chroom bewerkt niet vaak en/of over een langere periode. Daardoor is er minder gezondheidsrisico als gevolg van het inademen of inslikken van chroom-6. Ga je zulke klussen uitvoeren, zorg dan voor voldoende ventilatie om het binnenkrijgen van lasrook of van stof te voorkomen. Verbrand geen verduurzaamd of geverfd hout.
Meer informatie.
Andere chroomsoorten
Naast chroom-6 bestaan er ook andere chroomsoorten, zoals chroom-0 en chroom-3. Chroom-0 heet ook wel metallisch chroom. Het zit bijvoorbeeld in de glimmende buitenlaag van badkamerkranen en fiets- en auto-onderdelen. Chroom-3 komt van nature voor in de bodem, en in hele kleine hoeveelheden in water en in voedsel. Het kan ook in verduurzaamd hout zitten. Chroom-6 kan ontstaan uit chroom-0 of chroom-3 bij het bewerken van producten. Dit gebeurt als er veel hitte vrijkomt, zoals bij schuren, slijpen, lassen, of verbranden. Chroom-3 is veel minder schadelijk dan chroom-6, maar kan (ook) tot allergische reacties van de huid leiden. Chroom-0 leidt niet tot allergische reacties.
Wat zegt de wet over chroom-6?
Producenten mogen chroom-6 niet meer doelbewust aan consumentenproducten toevoegen. In de wet (REACH Verordening (1907/2006/EG)) staan grenzen voor de hoeveelheid chroom-6 die als vervuiling in producten als cement, leer en tatoeage-inkt mag voorkomen.
Chroom-6 mag in Nederland niet meer worden gebruikt als middel voor het verduurzamen van hout. In verduurzaamd hout afkomstig van buiten Nederland kan wel chroom-6 zitten. Of dit het geval is kun je zien aan het etiket of door het na te vragen bij de leverancier.
Het is in Nederland verboden om verduurzaamd of geverfd hout te verbranden in je kachel, open haard, vuurkorf en buiten in je tuin of op het erf. Bij het verbranden van dit hout kan chroom-6 vrijkomen.
Ook in speelgoed kan chroom-6 zitten, omdat het bijvoorbeeld als vervuiling zit in de materialen waarvan het speelgoed is gemaakt. Omdat chroom-6 uiteraard niet in speelgoed hoort te zitten, zijn strenge eisen gesteld aan de hoeveelheid chroom-6 die uit speelgoed mag vrijkomen. Dit is vastgelegd in de Europese Richtlijn Speelgoed (2009/48/EC).
Daarnaast mag chroom-6 niet in persoonlijke verzorgingsproducten zitten.