In het kort

Er bestaat speelzand voor buiten en speelzand voor binnen. Speelzand voor buiten is 100% natuurlijk. Aan speelzand voor binnen zijn vaak kleine toevoegingen gedaan. Speelzand is om mee te spelen.

Wat zit er in speelzand?

Zand voor buiten is gewoon zand. Zand is een natuurlijk materiaal en wordt ook wel kwarts of siliciumdioxide genoemd.

Zand voor binnen bestaat in de meeste gevallen voor 98% uit zand en 2% aan toevoegingen. Die toevoegingen, zoals glycerol, dimethicone of polyisobuteen zorgen ervoor dat het zand zacht blijft en een beetje plakt zodat je kind er taartjes en kastelen mee kan bouwen. Zonder die toevoegingen zou het zand te los zijn. Soms zit er levensmiddelenkleurstof in speelzand om het een mooi kleurtje te geven.

Is speelzand veilig?

Langdurige en herhaalde blootstelling aan kwartsstof vanuit zand voor buiten kan schade aan de longen en zelfs kanker veroorzaken. Dit komt soms voor bij werknemers die erg veel met zand werken. Kinderen krijgen bij het spelen met zand geen kwartsstof binnen. Op het strand krijgen kinderen mogelijk wel wat binnen, maar dat is zo weinig dat het absoluut geen kwaad kan. Het is belangrijk speelzand buiten schoon te houden. Dek de zandbak daarom af zodat huisdieren het zand niet gebruiken om hun behoefte in te doen en het zand droog blijft. Zand dat lang nat is, kan bacteriën en virussen gaan bevatten.

Ingrediënten

In deze ingrediëntenlijst zie je per stof of deze veilig is bij gebruik van dit product.

  • Hoe vaak zit het er in?
  • Veilig te gebruiken?

Bindmiddel

  • Hoe vaak zit het er in?

    Vaak

  • Veilig te gebruiken?

Hydraterende stof

  • Hoe vaak zit het er in?

    Vaak

  • Veilig te gebruiken?

  • Hoe vaak zit het er in?

    Vaak

  • Veilig te gebruiken?

Kleurstof

  • Hoe vaak zit het er in?

    Soms

  • Veilig te gebruiken?

Zand

  • Hoe vaak zit het er in?

    Vaak

  • Veilig te gebruiken?

Tips

Hygiëne

Het is belangrijk speelzand buiten schoon te houden. Zorg ervoor dat de zandbak niet gebruikt kan worden door huisdieren om hun dagelijkse behoefte in te doen. Door de zandbak af te dekken wordt het niet bereikbaar voor huisdieren en blijft het zand ook droog. Zand dat lang nat is, kan bacteriën en virussen gaan bevatten waardoor je kind ziek kan worden.

Ververs het zand

Ook speelzand kan vuil worden. Ververs het zand minimaal 1x per jaar.

Online kopen

Let op als je speelzand online bestelt:

  • Koop je een product bij een Nederlandse webwinkel of webwinkel in het buitenland? Het is altijd goed om op te letten en na te gaan bij wie je iets koopt.

  • Let extra op bij webwinkels die werken met dropshipping: je bestelt dan een product bij een Nederlandse webwinkel, de webwinkel plaatst daarna dezelfde bestelling bij een leverancier in een ander EU-land of daarbuiten. Deze leverancier stuurt het product dan naar je op. Hierdoor kan de webwinkel niet de kwaliteit van het product controleren. Lees meer over dropshipping op de pagina Wet- en regelgeving.

  • Koop je zelf een product bij een webwinkel buiten de Europese Unie? Beoordeel het product dan kritisch voordat je het koopt.

Alternatieven

Zelf maken

Magisch speelzand kun je ook eenvoudig zelf maken. Met ingrediënten die iedereen wel in huis heeft. Op internet vind je recepten.

Verschijningsvormen

Als je speelzand koopt voor thuis, dan kun je kiezen tussen zand voor buiten en zand voor binnen. Speelzand voor buiten is gewoon zand. Jonge kinderen die in de zandbak spelen krijgen gemiddeld per dag 0,2 gram zand in hun mond. Dat is zo weinig dat spelen in zandbakken veilig is.

Speelzand voor binnen heet ook wel magisch speelzand, kinetisch speelzand, aquazand, modelzand of maanzand. Zand voor binnen bestaat in de meeste gevallen voor 98% uit zand en 2% aan toevoegingen. Die toevoegingen zorgen ervoor dat het zand zacht blijft en een beetje plakt zodat je kind er taartjes en kastelen mee kan bouwen. Zonder de toevoegingen zou het zand te los zijn. Soms heeft speelzand voor binnen ook een leuk kleurtje doordat er kleurstof aan toegevoegd is.

Informatie op het etiket

Keurmerken

Op verpakkingen van speelzand vind je soms het volgende keurmerk:

  • Het TÜV-keurmerk geeft aan dat de producent het product heeft laten testen op schadelijke stoffen bij keurmerkinstituut TÜV. Deze test is ter bevestiging dat het product veilig is en voldoet aan de eisen die worden gesteld in wetgeving.

Beweringen en waarschuwingen

Op verpakking van speelzand kun je onderstaand symbool tegenkomen:

  • CE-markering staat voor Conformité Européenne. Het is een merkteken waarmee een producent duidelijk maakt dat zijn product voldoet aan de Europese wetgeving rondom veiligheid, gezondheid, milieu en consumentenbescherming. Het product kan met succes een eventuele keuring doorstaan. Voor de meeste consumentenproducten is een keuring niet verplicht. Let wel op, sommige Chinese producenten verkopen producten met een CE-teken (China Export) dat lijkt op het Europese CE-teken. Meer informatie en de verschillen tussen de twee logo’s vind je op de website van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit.

Bewaren en weggooien

Speelzand voor buiten is gewoon zand. Je kunt het als je kind er niet langer in speelt, uitstrooien in je tuin bijvoorbeeld. Speelzand voor binnen hoort bij het restafval. Ververs speelzand in ieder geval 1x per jaar.

Meer informatie over het weggooien van producten vind je op de website van Milieu Centraal.

Meer informatie

Wat zegt de wet over speelzand?

Speelzand is speelgoed. In Europa moet speelgoed voldoen aan strenge veiligheidseisen. Deze eisen zijn vastgelegd in de Europese Richtlijn Speelgoed (2009/48/EC). Deze richtlijn zegt dat speelgoed geen gevaar mag opleveren voor de gezondheid van het kind. Ook niet als kinderen tijdens het spelen zand in de mond krijgen of inslikken. De Europese Richtlijn Speelgoed is in Nederland vastgelegd in het Warenwetbesluit Speelgoed. Producenten en importeurs moeten ervoor zorgen dat speelzand dat op de markt komt veilig is. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) houdt toezicht op de naleving van de wettelijke eisen door producenten en importeurs. De NVWA heeft eind 2016 een verkenning naar de veiligheidsrisico's van kinetisch zand uitgevoerd. Daarbij werd geen reden tot zorg geconstateerd.