In het kort.
Microplastics zijn plastic deeltjes die kleiner zijn dan 5 millimeter. Ze ontstaan door slijten van plastic zwerfafval en autobanden en als je kleding wast. Ze kunnen soms ook als ingrediënten in producten zitten, bijvoorbeeld in persoonlijke verzorgingsproducten, was- en reinigingsmiddelen en verf. Sinds 17 oktober 2023 geldt er een Europees verbod op microplastics
Microplastics komen veel voor in het milieu, omdat ze niet of slecht afbreekbaar zijn. Naar de van microplastics in het milieu en voor de gezondheid wordt veel onderzoek gedaan.
Waarom zit deze stof in producten?.
Een grote bron van microplastics is het slijten van plastic zwerfafval en autobanden. Microplastics ontstaan ook als bijvoorbeeld kleding, tapijt of plastic producten slijten. In rubbergranulaat, dat gebruikt wordt voor kunstgrasvelden, zitten vaak ook microplastics. Verder zitten microplastics soms als ingrediënt in producten, bijvoorbeeld als in persoonlijke verzorgingsproducten of verf, als scrubkorrels in persoonlijke verzorgingsproducten, zoals scrubproducten en tandpasta, en als in medicijnen. Ook glitters kunnen microplastics bevatten.
Sinds 17 oktober 2023 geldt er een Europees verbod op microplastics. Zie voor meer informatie het kopje ‘Maatregelen om microplastics in het milieu te verminderen’.
Is deze stof veilig?.
Microplastics komen overal in het milieu terecht. Mensen kunnen microplastics binnenkrijgen via voedsel, drinkwater en ingeademde lucht. Het is nog onbekend bij welke hoeveelheden microplastics schadelijk zijn voor het milieu en wat de gevolgen zijn voor je gezondheid.
Microplastics kunnen verschillende vormen en groottes hebben, zoals bolletjes, vlokken en vezelvormige deeltjes. Hoeveel microplastics er in je lichaam terechtkomt, verschilt per vorm en grootte. Ook door de verschillende samenstelling van chemische stoffen in microplastics kunnen er andere effecten optreden.
Verder kunnen zich hechten aan microplastics. Het is nog onduidelijk in hoeverre deze zich verspreiden en op welke manier ze de gezondheid beïnvloeden.
Om de mogelijke risico’s van microplastics te kunnen inschatten, lopen er op dit moment veel onderzoeken.
Meer informatie.
Maatregelen om microplastics in het milieu te verminderen
Microplastics worden overal gevonden, in het water, in de lucht, in de bodem en ook in ons lichaam. De effecten van microplastics op het milieu en de gezondheid zijn nog niet goedbekend. Uit voorzorg wil de Europese Unie het vrijkomen van microplastics in het milieu voorkomen of verminderen.
Een Europees verbod op microplastics geldt sinds 17 oktober 2023. Voor de meeste producten geldt het verbod meteen, zoals voor scrubkorrels in persoonlijke verzorgingsproducten. Voor andere producten, zoals instrooimateriaal in kunstgrasvelden en glitters in nagellak, is er een overgangsperiode. Deze producten mogen tot het einde van die termijn nog verkocht worden.
Als alternatief voor microplastics scrubkorrels in persoonlijke verzorgingsproducten gebruiken producenten nu andere ingrediënten, bijvoorbeeld gemalen vruchtenpitten, zand of gehydrateerde silica.
Verder geldt vanaf juli 2021 de Europese richtlijn voor minder wegwerpplastic in zee (2019/904/EU). Deze richtlijn gaat over plastic wegwerpproducten, zoals drinkbekers, bestek, rietjes en wattenstaafjes. Door de strengere eisen en verboden zal het zwerfafval verminderen en minder bijdragen aan microplastics.