In het kort.
Pyrethroïden vormen een groep stoffen die heel giftig zijn voor insecten. In kleine hoeveelheden zitten ze in producten om insecten af te weren en in grotere hoeveelheden om insecten te doden. Bij zijn producten met pyrethroïden . Gebruik producten met pyrethroïden volgens de gebruiksaanwijzing.
Waarom zit deze stof in producten?.
Pyrethroïden zitten in veel bestrijdingsmiddelen om insecten te weren of te bestrijden. Voorbeelden van pyrethroïden zijn: pyrethrinen, prallethrin, metofluthrin, permethrin, deltamethrin, flumethrin, en transfluthrin, alfa-cypermethrin, 1R-trans-fenothrin en Lambda-cyhalothrin.
Niet alle pyrethroïden mogen voor hetzelfde doel worden gebruikt. Sommige worden gebruikt in de landbouw om insecten te bestrijden. Andere zitten in producten om insecten in en om het huis te bestrijden, zoals anti-muggenmiddel en anti-mierenmiddel. Ook kun je motten, wespen of zilvervisjes bestrijden met producten met pyrethroïden. Daarnaast zitten sommige pyrethroïden in anti-vlooienmiddel om huisdieren vrij te houden van vlooien en teken. Verder kan kleding behandeld zijn met pyrethroïden als anti-tekenmiddel om bijvoorbeeld hoveniers en boswachters te beschermen tegen teken.
Is deze stof veilig?.
Pyrethroïden zijn giftig bij inslikken en kunnen irriterend zijn voor de huid, ogen en luchtwegen. Vermijd contact met de huid, de ogen en inademing van pyrethroïden. Sommige mensen zijn allergisch voor permethrin. Zij krijgen last van huiduitslag, jeuk, bultjes of geïrriteerde slijmvliezen. Ze hebben een zogenoemde .
Bij normaal gebruik zijn producten met pyrethroïden veilig. Gebruik een product wel altijd volgens de gebruiksaanwijzing. Voor gebruik bij of in de buurt van baby’s en jonge kinderen zijn er vaak speciale aanwijzingen. Jonge kinderen stoppen vaak van alles in hun mond en kunnen het zo per ongeluk binnenkrijgen. Daarbij zijn zij gevoeliger voor pyrethroïden door hun lagere lichaamsgewicht.
Bewaar producten met pyrethroïden altijd buiten het bereik van kinderen.
Meer informatie.
Gevaar voor nuttige insecten
Producten met pyrethroïden bestrijden ook de nuttige insecten, zoals bijen. Het gaat erg slecht met de insecten in Nederland, vooral met de bijen. Wees daarom voorzichtig met het gebruik van producten met pyrethroïden.
Verschil tussen natuurlijke en synthetisch pyrethroïden
Natuurlijke pyrethroïden
Pyrethrinen (soms ook ‘pyrethrines’) is een mengsel van stoffen gemaakt uit de olie van een type chrysant (Chrysanthemum cinerariaefolium extract). Pyrethrinen zitten vaak in spuitbussen om verschillende soorten insecten mee te bestrijden en mogen ook worden gebruikt in de (biologische) landbouw. Vaak voegen producenten nog de stof piperonylbutoxide eraan toe. Deze stof versterkt de werking. Piperonylbutoxide is zelf geen , maar zorgt ervoor dat pyrethroïden minder snel afbreken in het lichaam van de insecten.
‘Natuurlijk’ betekent niet automatisch goed of veilig. Natuurlijke pyrethrinen zijn minder schadelijk voor zoogdieren en vogels dan veel synthetische pyrethroïden, maar nog steeds erg schadelijk voor vissen en nuttige insecten, zoals bijen.
Synthetische pyrethroïden
Prallethrin, metofluthrin, permethrin, deltamethrin, flumethrin, transfluthrin, alfa-cypermethrin, 1R-trans-fenothrin en Lambda-cyhalothrin zijn synthetische pyrethroïden. Ze zijn speciaal ontwikkeld om ervoor te zorgen dat de pyrethroïden beter werken. Veel synthetische pyrethroïden breken minder snel af dan natuurlijke pyrethroïden. Ook kunnen ze nog giftiger zijn voor bepaalde soorten insecten, of juist minder giftig voor bepaalde (huis)dieren. Permethrin en deltamethrin behoren tot de bekendste synthetische pyrethroïden. Ze zitten bijvoorbeeld verschillende producten om insecten in huis te bestrijden. Of in houtconserveringsmiddelen om hout tegen aantasting door insecten te beschermen. En ook in sommige producten om parasieten bij honden te bestrijden. Verder wordt permethrin gebruikt om kleding te behandelen. De kleding beschermt bepaalde beroepsgroepen, zoals hoveniers en boswachters, dan tegen insecten. Permethrin mag in de Europese Unie niet meer worden gebruikt in de landbouw. In elektrische verdampers tegen muggen zit meestal prallethrin of metofluthrin.
Verschil tussen type I en II pyrethroïden
Op basis van hun chemische structuur worden pyrethroïden ook wel verdeeld in type I en type II pyrethroïden. Type I en type II pyrethroïden hebben net een iets ander effect en daardoor andere vergiftigingsverschijnselen. In het algemeen zijn type II pyrethroïden iets sterker en schadelijker. Pyrethrinen, prallethrin, metofluthrin, permethrin, transfluthrin en 1R-trans-fenothrin zijn type I pyrethroïden. Deltamethrin, flumethrin, alfa-cypermethrin en Lambda-cyhalothrin zijn type II pyrethroïden.
Wat zegt de wet over pyrethroïden?
Pyrethroïden zitten in allerlei bestrijdingsmiddelen, zoals diergeneesmiddelen, en gewasbeschermingsmiddelen. Al deze middelen moeten in Nederland zijn toegelaten en een toelatingsnummer hebben, zie de pagina Bestrijdingsmiddelen voor meer informatie.