In het kort

Vlamvertragers - of - worden gebruikt om producten minder brandbaar te maken. Zo heb je meer tijd om te blussen of weg te komen in geval van brand.

Veel vlamvertragers, zoals de chloor- en broomhoudende vlamvertragers, zijn slecht voor het milieu en kunnen ook effecten hebben op de gezondheid. Vanuit allerlei producten zoals elektronische apparaten en textiel kunnen vlamvertragers in huisstof terecht komen. Kinderen die op de grond spelen kunnen door het inademen of inslikken van stof onbedoeld blootgesteld worden aan vlamvertragers.

Waarom zit deze stof in producten?

Vlamvertragers zijn chemische stoffen die het verspreiden van brand vertragen. De bekendste vlamvertragers zijn de broomhoudende vlamvertragers. Tegenwoordig worden ook andere vlamvertragers gebruikt, bijvoorbeeld op basis van fosfaat, of metalen als aluminiumhydroxide. Vlamvertragers worden in verschillende producten gebruikt, bijvoorbeeld in gordijnen, tapijt, banken met stoffen bekleding en matrassen, elektronica en kabels, en isolatiematerialen. In veel producten wordt voor vlamvertraging een mengsel van vlamvertragers gebruikt.

Is deze stof veilig?

Producten met vlamvertragers zijn bij voor consumenten.

Wel kunnen vlamvertragers vanuit de producten waarin ze zitten in huisstof terechtkomen. Als je loopt of speelt kan het huisstof gaan dwarrelen, waarna je het inademt of inslikt. Via het milieu kunnen vlamvertragers in ons voedsel terecht komen. Je kan dus vlamvertragers binnen krijgen via huisstof en via voedsel. In je lichaam kunnen sommige vlamvertragers worden opgeslagen in vetweefsel. Baby’s kunnen zo vervolgens via de moedermelk ongewenst vlamvertragers binnen krijgen. Van vlamvertragers met broom is bekend dat ze effecten op (de ontwikkeling van) het zenuwstelsel en de hersenen kunnen hebben. Ook kunnen ze een hormoonverstorende werking hebben.

Er worden veel verschillende vlamvertragers gebruikt die allemaal andere nadelige eigenschappen kunnen hebben. Er wordt nog veel onderzoek gedaan naar mogelijke effecten op de gezondheid.

Het wel of niet gebruiken van vlamvertragers zorgt voor een dilemma. Aan de ene kant kunnen ze levens redden doordat ze het ontstaan en verspreiden van brand vertragen. Aan de andere kant zijn er mogelijk nadelige effecten op de gezondheid. Die gevolgen zijn nog niet altijd duidelijk.

Meer informatie

Wat zegt de wet over vlamvertragers?

In de Europese Unie wordt bij wet bepaald hoe en wanneer je als producent vlamvertragers mag gebruiken. In de REACH Verordening (1907/2006/EG) is vastgelegd welke vlamvertragers niet meer of beperkt zijn toegestaan in consumentenproducten. In Richtlijn 2011/65/EU is bijvoorbeeld vastgelegd hoeveel van bepaalde vlamvertragers in elektronische apparaten gebruikt mag worden. In speelgoed gemaakt van textiel voor kinderen jonger dan 3 jaar mogen geen vlamvertragers gebruikt worden.

In sommige landen, zoals in Engeland en Ierland, worden andere eisen gesteld aan de brandveiligheid van producten. Het behandelen van meubels, gordijnen en bedden met chemische vlamvertragers is daar bij wet verplicht. In Nederland is dit niet in het geval. In meubels, gordijnen en bedden die je in het buitenland koopt, kunnen dus vlamvertragers zitten.