In het kort.
Formaldehyde is een kleurloos gas met een prikkelende geur. Formaldehyde zit van nature in ons voedsel en komt ook in je lichaam voor. Ook kan er formaldehyde ontstaan bij vuur, bijvoorbeeld bij het branden van kaarsen of een open haard, of tijdens het barbecueën. Soms zit formaldehyde als ingrediënt in producten als laminaat en isolatiemateriaal. Formaldehyde kan schadelijk zijn voor je gezondheid. Daarom zijn er strenge regels voor het gebruik van formaldehyde in producten. Deze regels zorgen ervoor dat producten met formaldehyde die je als consument kan kopen te gebruiken zijn.
Waarom zit deze stof in producten?.
Formaldehyde komt als stof in verschillende producten voor. Formaldehyde wordt als gebruikt om andere stoffen mee te maken. Ook zit formaldehyde vaak in producten omdat het wordt gebruikt om (plastics) te maken.
Formaldehyde als natuurlijke stof
Formaldehyde zit van nature in voedsel en in je lichaam.
Formaldehyde als bijproduct
Formaldehyde ontstaat tijdens het branden van kaarsen, wierook en openhaarden en bij het bereiden van eten. Het zit dan in de rook die vrijkomt. Formaldehyde zit ook in uitlaatgassen en in sigarettenrook.
Formaldehyde als ingrediënt
Formaldehyde zit in kleine hoeveelheden in verschillende producten. Er is een strenge controle op het gebruik van formaldehyde als ingrediënt in producten.
Formaldehyde zit als verharder in lijmen die gebruikt worden in houtvezelplaten, zoals spaanplaat, High Density Fibreboard (HDF), Medium Density Fibreboard (MDF), triplex en multiplex. In de bouw gebruiken ze veel van deze houtvezelplaten. Laminaat, meubels en ook andere houten voorwerpen, zoals speelgoed, zijn hier vaak van gemaakt.
Formaldehyde kan als ingrediënt in isolatiemateriaal in een spouwmuur zitten, en in isolatiemateriaal in koelkasten, vriezers, airconditioners en verpakkingen van elektronische apparaten.
Formaldehyde wordt ook gebruikt in verschillende onderdelen van voertuigen en vliegtuigen, zoals isolatiemateriaal, autogordels en brandstofsystemen.
In de textielindustrie wordt formaldehyde alleen nog in zeer kleine hoeveelheden gebruikt om kleding, beddengoed en de bekleding van meubels kreukvrij en vuilafstotend te houden.
In persoonlijke verzorgingsproducten zit geen formaldehyde. Er mogen wél formaldehyde-releasers in zitten. Dit zijn stoffen waaruit formaldehyde vrijkomt. Formaldehyde-releasers kunnen als in persoonlijke verzorgingsproducten zitten.
Formaldehyde zit als ingrediënt in keuken- en tafelgerei gemaakt van melaminekunststof.
Formaldehyde komt bijna niet meer voor in producten als verf, schoonmaakmiddelen en lijm.
Is deze stof veilig?.
Formaldehyde kan vrijkomen uit producten en in de lucht terechtkomen. Het kan dan schadelijk zijn voor je gezondheid als je het inademt. De stof is mogelijk kankerverwekkend voor mensen. Je loopt vooral als je lange tijd veel formaldehyde inademt. Het is daarom verstandig om goed te ventileren na het kopen van nieuwe meubels, gordijnen of laminaat, of na het verven, en tijdens het branden van kaarsen, wierook of een open haard. Door goed te ventileren kan je de hoeveelheid formaldehyde in huis snel verminderen. Door steeds strengere regels komt formaldehyde nog maar in kleine hoeveelheden voor in producten en is het gebruik van producten met formaldehyde veilig.
Formaldehyde kan zorgen voor irritatie aan de luchtwegen. Bij mensen met overgevoelige luchtwegen of astma kan het inademen van formaldehyde extra klachten veroorzaken. Ook kan formaldehyde leiden tot met de huid. Als je een contactallergie hebt voor formaldehyde is het belangrijk om het etiket van persoonlijke verzorgingsproducten zorgvuldig te lezen. Vermijd producten waarop staat 'bevat formaldehyde'. Ook is het verstandig om nieuw gekocht textiel te wassen voor gebruik. Specifieke adviezen over hoe je kunt omgaan met een allergie voor formaldehyde of formaldehyde-releasers kan je ontvangen van je huisarts of dermatoloog.
Meer informatie.
Wat zegt de wet over formaldehyde?
Formaldehyde en formaldehyde-releasers in voorwerpen
Op dit moment wordt er op Europees niveau gewerkt aan een wet die grenzen stelt aan het vrijkomen van formaldehyde uit consumentenproducten, zoals laminaat, meubels en spaanplaat. In deze wet wordt ook een grens gesteld aan de hoeveelheid formaldehyde die vrij mag komen uit het interieur van voertuigen en vliegtuigen.
Formaldehyde in speelgoed
In speelgoed mag niet meer dan 0,1 procent formaldehyde zitten. Voor speelgoed bestemd voor kinderen jonger dan 3 jaar gelden specifieke regels voor de hoeveelheid formaldehyde die erin mag zitten of die eruit vrij mag komen. Deze regels gelden ook voor speelgoed voor kinderen van alle leeftijden dat in de mond komt, zoals fluitjes en ballonnen.
Formaldehyde in textiel, leer en bont
Sinds 2020 mag binnen Europa nog maar een kleine hoeveelheid formaldehyde in kleding, accessoires en andere textielproducten zitten die in nauw contact komen met de menselijke huid. Op dit moment wordt binnen Europa gewerkt aan regelgeving die zorgt dat stoffen waar je allergisch voor kan zijn minder voorkomen in producten van textiel, leer, synthetisch leer, huiden en bont. Omdat formaldehyde kan zorgen voor contactallergie zal deze beperking leiden tot nog minder formaldehyde in kleding, accessoires en andere producten die in contact komen met de huid.
Formaldehyde in persoonlijke verzorgingsproducten
Formaldehyde is verboden in persoonlijke verzorgingsproducten, maar er mogen wel formaldehyde-releasers in zitten. Dit zijn stoffen waaruit formaldehyde vrijkomt. Ook voor formaldehyde-releasers zijn er regels voor hoeveel van deze stoffen in persoonlijke verzorgingsproducten mogen zitten. Als er door het vrijkomen van formaldehyde uit de formaldehyde-releasers meer dan 0,05 procent formaldehyde in een product zit, moet op het etiket de zin ‘bevat formaldehyde’ staan. Er is op dit moment discussie om deze grens te verlagen naar 0,001 procent.
Formaldehyde in plastic voedselcontactmaterialen
In de wet staat hoeveel formaldehyde uit keuken- en tafelgerei van melaminekunststof mag vrijkomen. Vooral bij temperaturen boven de 70°C kan formaldehyde vrijkomen uit servies van melaminekunststof. De NVWA en het Voedingscentrum adviseren om servies van melaminekunststof dat door kinderen tot 3 jaar gebruikt wordt alleen voor koud of lauw eten en drinken te gebruiken.
Ook uit bamboe servies dat voor een groot deel uit melaminekunststof bestaat kan te veel formaldehyde vrijkomen. De verkoop van bamboe servies is toegestaan, maar de verkoop van plastic servies met bamboe is verboden.