In het kort

Natriumtetraboraat, ook wel bekend als borax, wordt soms in oogdruppels en lenzenvloeistof voor harde lenzen gebruikt om de zuurgraad te regelen ( ).

Waarom zit deze stof in producten?

Natriumtetraboraat wordt in lenzenvloeistof gebruikt om de groei van bacteriën te remmen en de zuurgraad ( ) te regelen. Hierdoor blijft een geopende fles lenzenvloeistof een aantal maanden houdbaar.

In speelslijm wordt natriumboraat gebruikt om het slijm dikker en rekbaar te maken.

Natriumtetraboraat wordt als biocide gebruikt in houtverduurzamingsmiddelen. Bij houtverduurzaming wordt hout, vooral niet-tropisch hardhout, beter bestand gemaakt tegen klimaat- en omgevingsomstandigheden.

Is deze stof veilig?

Bij zijn producten met natriumtetraboraat voor zowel baby’s, kinderen als volwassenen en hoef je je dus geen zorgen te maken. Je moet de producten dan wel gebruiken waarvoor ze bedoeld zijn.

In veel recepten om zelf slijm te maken is natriumtetraboraat (borax) een van de ingrediënten. Meestal wordt dan lenzenvloeistof met borax gebruikt. Onderzoeken naar de veiligheid van chemische stoffen in producten die we dagelijks gebruiken zijn altijd alleen gericht op gebruik waarvoor een product bedoeld is. Lenzenvloeistof is bedoeld om lenzen mee schoon te maken en in te bewaren. Als je borax-houdende lenzenvloeistof gebruikt voor het maken van slijm gebruik je het product niet waar het voor bedoeld is. Het is dan van lenzenvloeistof, en daar is het product niet op getest. Daarom is het niet zeker of het veilig is om op deze manier te gebruiken.

Als je wordt blootgesteld aan natriumtetraboraat, dan hangt het van vele factoren af wat er gebeurt: hoe je precies met de stof in aanraking komt, maar ook hoe lang en met welke hoeveelheid. Als je in één keer met een grote hoeveelheid borax in aanraking komt kan het irritatie, diarree, braken en krampen veroorzaken. Op lange termijn kan blootstelling aan natriumtetraboraat de vruchtbaarheid beïnvloeden. Het zou effect kunnen hebben op de mannelijke voortplantingsorganen.

Meer informatie

Wat zegt de wet over natriumtetraboraat?

Uit onderzoek naar de voortplanting en ontwikkeling bij dieren blijkt dat blootstelling aan natriumtetraboraat bij dieren nadelige effecten kan hebben. Natriumtetraboraat is dan ook een zogenaamde reproductie-toxische stof. Daarom mag er in consumentenproducten, zoals schoonmaakmiddelen en lenzenvloeistof, niet meer dan 4,5 procent natriumtetraboraat zitten.

In de Europese Unie is in de Cosmeticaverordening vastgelegd dat boraten, zoals natriumtetraboraat, niet meer gebruikt mogen worden in persoonlijke verzorgingsproducten.

Speelgoed moet voldoen aan de eisen uit de Europese Speelgoedrichtlijn 2009/48/EG. Deze richtlijn stelt eisen aan chemische stoffen in speelgoed, waaronder het element borium (boor). In natriumtetraboraat zit het element borium. De hoeveelheid borium die uit vloeibaar/plakkerig speelgoed vrijkomt mag niet meer zijn dan 300 mg/kg (migratielimiet). Op basis van deze wettelijke eisen controleert de Nederlandse Voedsel- en Warenautoreiteit of producenten zich aan de regels houden.

Natriumtetraboraat staat op de lijst met die in de EU zijn goedgekeurd in de Biocidenverordening. Natriumtetraboraat mag gebruikt worden in houtverduurzamingsmiddelen.