Hobby- en klusartikelen

Waarom zitten er chemische stoffen in hobby- en klusartikelen?

Zonder chemische stoffen in deze producten werken ze niet. Wasbenzine zou bijvoorbeeld niet reinigen, behangplaksel niet plakken en verf niet uitharden. De chemische stof kan een reinigende stof zijn, een oplosmiddel(extra informatie) Een oplosmiddel is een vloeibare stof waarin andere chemische stoffen opgelost kunnen worden. Het wordt gebruikt om vaste stoffen op te lossen, om harde substanties vloeibaar te maken en om geuren te verspreiden. Naast water zijn alcoholen een bekende groep oplosmiddelen. , kleefmiddel, vulmiddel of conserveermiddel(extra informatie) Een conserveermiddel voorkomt of remt de groei van bacteriën, schimmels en gisten. Door conserveermiddelen aan een product toe te voegen blijft het product langer houdbaar. . De verschillende chemische stoffen in hobby- en klusartikelen hebben een duidelijke functie. Zo kan een oplosmiddel ervoor zorgen dat na verdamping je lijm plakt en zorgen conserveermiddelen er voor dat je product niet snel bederft.

Aan welke eisen moeten hobby- en klusartikelen voldoen?

Hobby- en klusartikelen moeten voldoen aan de Europese richtlijn Algemene productveiligheid (2001/95/EG), die is opgenomen in de Warenwet. Dit houdt in dat producenten en importeurs ervoor moeten zorgen dat producten veilig(extra informatie) Veilig betekent dat er geen schadelijke effecten op de gezondheid door het gebruik van producten (met daarin chemische stoffen) te verwachten zijn. De uitspraak over ‘veilig’ gaat uit van normaal gebruik. zijn voor consumenten bij normaal gebruik(extra informatie) Dit betekent dat je een product gebruikt zoals het bedoeld is, of zoals het op het etiket beschreven staat. Abnormaal gebruik van een product is bijvoorbeeld een halve tube tandpasta in je mond doen. Of met haarspray je planten laten glanzen. Of geen raam open doen wanneer er op het product staat dat je het in een goed geventileerde ruimte moet gebruiken, zoals bij gebruik van verf of een impregneerspuitbus.  . Ook moeten de producten voldoen aan de REACH Verordening (1907/2006/EG). Deze wet gaat over het gebruik van chemische stoffen. Voor sommige producten is er aanvullende wetgeving, zoals de Europese verfrichtlijn (2004/42/EG). Deze richtlijn stelt eisen aan oplosmiddelen in verf. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) houdt toezicht op de naleving van de wet- en regelgeving door bedrijven.

Voorzorgsmaatregelen

Gebruik een hobby- en klusartikelen altijd volgens de aanwijzingen op de verpakking. Zo weet je zeker dat je het product veilig gebruikt. Zie de tips voor specifieke voorzorgsmaatregelen die je kan nemen om veilig met hobby- en klusartikelen te werken.

Hobby- en klusartikelen kunnen heel verschillend zijn. Je kan ze voor verschillende doeleinden gebruiken en in elk middel zitten andere ingrediënten. Veel voorkomende ingrediënten zijn: oplosmiddelen, kleurstoffen, vulstoffen, kleefstoffen en hulpstoffen.

Chemische stoffen in hobby- en klusartikelen die vragen oproepen

• Conserveermiddelen: Deze stoffen worden gebruikt om een product langer houdbaar te houden, bijvoorbeeld CMI/MI in kit of lijm of 1,2-benzisothiazool-3(2H)-on (BIT) in behangplaksel of verf. Je kan (huid)allergisch zijn voor deze stoffen.

• 2-Butanonoxim: Deze stof wordt vaak als anti-velmiddel bij verf gebruikt. Dit betekent dat de stof ervoor zorgt dat er geen vlies ontstaat in het verfblik. Sommige mensen kunnen een allergische reactie op de huid krijgen van 2-butanonoxim.

• Isocyanaten(extra informatie) Isocyanaten zijn een familie van zeer reactieve stoffen die een of meer reactieve isocyanaatgroepen (NCO) hebben. : Deze stoffen, bijvoorbeeld methyleendifenyldiisocyanaat, zitten onder andere in polyurethaan en zorgen ervoor dat PUR schuimt en hard wordt. Voor isocyanaten kan je een huidallergie of een luchtwegallergie hebben of ontwikkelen.

• Chroom-6: Deze stof kan bijvoorbeeld zitten in producten met een buitenlaag van chroom, in verflagen of verduurzaamd hout. Als je zulke materialen schuurt, slijpt of te zaagt, kan chroom-6 vrijkomen. Ook kan chroom-6 in kleine hoeveelheden in cement voorkomen, omdat het in de grondstoffen zit waaruit cement is gemaakt. Chroom-6 kan kanker veroorzaken als je het inademt of inslikt. Ook kan chroom-6 bij inademen of contact met de huid voor een allergische reactie zorgen.

• Vluchtige organische stofen (VOS): In verf, wasbenzine, terpentine en isolatiematerialen zitten vaak VOS en bij het gebruik van een 3D-printer kunnen ze vrijkomen. VOS verdampen snel en blijven vervolgens in de lucht hangen. VOS zijn schadelijk voor de gezondheid. Je kan door het inademen van een grote hoeveelheid VOS last krijgen van luchtwegirritatie, duizeligheid, misselijkheid en een dronken gevoel. Als je elke dag veel VOS inademt, kan je uiteindelijk hersenschade oplopen. Dit heet Organo Psycho Syndroom (OPS) en wordt ook wel de schildersziekte genoemd. Probeer dus altijd zo min mogelijk VOS in te ademen.

• Acrylaat-monomeren: Sommige soorten 3D-printers werken met een kunsthars gebaseerd op acrylaat-monomeren. Voor deze monomeren kan je allergisch zijn of worden. Bescherm je handen daarom altijd goed.

• Drijfgassen: Dit zijn zijn gassen die vaak in spuitbussen zitten om verf of een smeermiddel naar buiten te persen. Bij sommige mensen kunnen drijfgassen en andere stoffen die vrijkomen zorgen voor irritatie aan de huid en/of luchtwegen.

• Lood: Vislood is vaak gemaakt van 100% lood. Een te hoge blootstelling aan lood kan negatieve effecten op de gezondheid hebben.

Lees het etiket

Wees voorzichtig bij het gebruik van hobby- en klusartikelen. Lees voor gebruik altijd het etiket met de gevaarsymbolen en volg de voorzorgsmaatregelen op. Op de verpakking staat ook de gebruiksaanwijzing. Als je die volgt, weet je zeker dat je het product veilig gebruikt.

Bescherm jezelf

Gebruik persoonlijke beschermingsmiddelen, zoals handschoenen en een stofmasker, als dit wordt aangeraden op het etiket. Zo voorkom je bijvoorbeeld contact met je huid en adem je minder schadelijke stoffen in.

Voor verven geldt:

• Ga je verf spuiten? Gebruik dan een geschikt stofmasker en een veiligheidsbril. Zo voorkom je dat je fijne verfdruppeltjes inademt of in je ogen krijgt.

• Voorkom bij het schuren dat je stof inademt. Gebruik het liefst een schuurmachine met stofzuiger. Zeker als je bestaande verflagen gaat verwijderen. In de stof die bij schuren vrijkomt, kunnen gevaarlijke stoffen zitten, zoals lood of chroom. Bescherm jezelf daarom ook met een stofmasker.

Goed ventileren

Voor veel hobby- en klusartikelen geldt dat het goed is om de ruimte waarin je werkt goed te ventileren. Zo adem je minder schadelijke stoffen in.

Buiten bereik van kinderen houden

Houd hobby- en klusartikelen buiten bereik van kinderen. Helpt je kind je graag, neem dan de juiste voorzorgsmaatregelen en blijf in de buurt.